![[Titolo]](Lo-supra.gif)
La vojaøo estis planita por aprilo, sed la plursemajnan vicumadon por la brita vizo en Moskvo mirakle anstataýis nur unuhora atendado en la konsulejo de la Unuiøinta Regno, antaý nelonge inaýgurita en Jekaterinburg. Dankon, konsulo de þia Reøina Moþto!
Mi dankas FAME-Fonda¼on (prezidanto Stefan Maul) kaj la Centran Oficejon de UEA (Osmo Buller kaj Marvin Stanley), kiuj ebligis la vojaøon finance. Mi diras dankon al la Brita kaj Skotlanda Asocioj kaj al la Londona Klubo, kies responsuloj sukcesis nur dum kelkaj tagoj prepari bonegan programon.
Kun aparta plezuro mi dankas æiujn, kiuj gastigis min dum la vojaøo, kaj kiuj diversmaniere senproblemigis mian restadon: Marteno McClelland, Arturo Prent, Antony Rawlinson & Bela Lumo, Rosalind Walter, Petro Danning (en Anglio); Jean & David Bisset, Jack & Mia Casey, Charlie Dornan, Christopher Gledhill, Phyllis Goodheir, David Hannan, Norman Richardson, Donald Robertson, Duncan Thomson (en Skotlando), kaj multajn aliajn, kiuj venis por renkontiøi kun mi.
Mi dankas la kunlaborantojn de La Ondo, kiuj -- dum mi øuis la Londonajn monumentojn kaj Skotlandan naturon -- klopodis, verkante materialojn por tiu æi kajero.
Dankvortojn kaj salutojn mi sendas al æiuj legantoj, manifestintaj la fidon al La Ondo per (re)abono. Esceptokaze æi tiun kajeron ni sendas ankaý al tiuj el la pasintjaraj abonintoj, kiuj ankoraý ne renovigis la abonon. Nuntempe multaj el la abonantoj Ruslandaj, pro la ekonomia krizo, ne plu povas trovi en la familia buøeto rimedojn por daýre ricevadi La Ondon, kiu estis por ili la lasta ligilo kun Esperantujo. Tial apartan dankon ni þuldas al la kontribuintoj kaj kontribuontoj al niaj fondusoj Amiko kaj Abonhelpo.
Kaj fine: dankon, printempo, venanta al la norda hemisfero! Jam en februaro mi vidis verdajn herbojn en Britio, kaj baldaý en Uralo la printempon heroldos frugilegoj -- jen la bona ideo meti kovrilpaøen la bildon de Aleksej Savrasov "Alflugo de frugilegoj".
Dankon!
Aleksander Kor¼enkov
Kvankam surloke la esperantistoj agis sub kontrolo de patronaj organizoj (komsomolo, sindikatoj, amikec-societoj), funkciuloj en Moskvo, responsaj pri amatoraj movadoj, malkontentis pri esperantistoj, kiuj kunlaboris landskale je malalta ideologia nivelo kaj ekster la oficiala gvido. (La esperantistojn kaj ties korespondadon ja kontrolis KGB, sed KGB ne havis taskon gvidi la esperantistojn.) Krome oni supozis, ke la "ideologian vakuon" eble plenigus influoj burøa (UEA, ICNEM), reviziisma kaj trockiisma (SAT), aý maýisma. Maltrankviligis la funkciulojn vasta propaganda uzado de Esperanto fare de Æinio per libroj, radio, revuo kaj aktivado en kongresoj.
Tial 28 mar. 1978 la Sekretariato de CK KPSU traktis la proponojn de
la internacia, propaganda kaj scienca fakoj de CK KPSU kaj komisiis al
SSOD, kun asisto de VLKSM (komsomolo) kaj VCSPS (sindikatoj), prepari fondon
de la tutlanda E-Asocio. 27 dec. 1978 Buroo de Prezidio de SSOD, Sekretariaro
de VCSPS kaj Sekretariaro de CK VLKSM akceptis decidon pri organizo de
Asocio de Sovetiaj Esperantistoj (ASE).
Øuste antaý 20 jaroj, 14 mar. 1979 en Moskvo okazis fonda konferenco
de ASE kun 101 delegitoj. Moskva lingvisto Magomet Isajev estis elektita
kiel prezidanto; A.Berjoza, sekretario de la E-Komisiono æe SSOD, ekoficis
kiel la respondeca sekretario de ASE. Kiel estraranoj kaj prezidianoj de
ASE estis elektitaj pluraj konataj aktivuloj: V.Aroloviæ, V.Bespalov, D.Cibulevskij,
An.Gonæarov, B.Kolker, G.Korotkeviæ, S.Kuznecov, A.Melnikov, D.Perevalov,
S.Podkaminer, V.Samodaj, B.Tokarev, I.Valina, L.Vulfoviæ k.a.
La konferencanoj unuanime akceptis la decidon, kiun finis la frazo:
"La Konferenco certigas, ke la sovetiaj esperantistoj, kiel unu el taæmentoj de sovetia sociaktivularo, kune kun la sovetia popolo subtenados kaj realigados la internan kaj eksteran politikon de Soveta Þtato, KPSU, Politburoo de CK de nia partio frunte kun kamarado L.I.Bre¼nev".Pri la fondo de ASE vaste informis amaskomunikiloj. La fonda konferenco planis eldonadon de revuo, lerniloj, soci-politika kaj beletra literaturo. Kvankam, tipe por Sovetunio, la belajn planojn ne kronis realigo, ASE per la fakto de sia ekzisto spronis la esperantistan agadon en USSR. Oni pli facile fondis klubojn kaj kursojn, organizis renkontojn kaj ricevis klubejojn. Dum la jardeko de ASE la kvanto de la E-kluboj preskaý triobliøis, kaj fine de la jaroj 1980aj en USSR funkciis æ. 250 E-kluboj. Aperis 73 kajeroj de la Informa Bulteno de ASE. Laý iniciato de ASE eldonejo Novosti eldonis politikajn broþurojn en Esperanto.
ASE regule sendis delegaciojn kaj turismajn grupojn eksterlanden, precipe al UKoj. Sed por la partopreno gravis ne la lingvokono aý fakaj kapabloj, sed ideologia konformeco al la partia linio, ja la rekomendojn por eksterlandaj vojaøoj donis la partia (komsomola), administra kaj sindikata estroj de la organizo kie laboris (studis) la kandidato por vojaøo.
Malkiel stalinisma SEU, ASE ne sukcesis monopoligi la tutan E-aktivadon en USSR, kaj multa landskala laboro estis farata de apartaj aktivuloj. Æar ASE apenaý zorgis pri la enlanda agado (instruado, informado, renkontoj, eldonado k.a.) kaj la komsomola kaj sindikata patronoj distanciøis de ASE, multaj esperantistoj malkontentis pri øi.
Tamen kelkaj esperantistaj gvidantoj en socialismaj landoj imagis ASE pli potenca ol øi reale estis:
"La Asocio de Sovetiaj Esperantistoj direktas la agadon de tiom da aktivuloj, kiom estas la aktivaj esperantistoj en la tuta cetera mondo". (Canko Murgin en Paco. 1982: 6, P.13)Aktivula konferenco en OkSEJT-23 (jul. 1981, apud Moskvo) fondis alternativan Laborgrupon por Interkluba Spertþanøo (LKS). LKS planis daýrigi la laboron de SEJM. Øi relanæis Aktuale, surprenis organizadon de someraj tendaroj, rekomencis la interkluban konkuradon ktp. Sed la agado de LKS renkontis reziston de tiuj E-aktivuloj, kiuj kontentis pri siaj postenoj en ASE kaj de tiuj, kiuj vidis en LKS konspiron kontraý la þtat-ordo. Esperantistoj sendis al partiaj, komsomolaj kaj sekurecaj organoj dekojn da denuncoj pri LKS, kaj baldaý ties komitatanoj estis enketitaj kaj æiel malhelpataj.
La dua konferenco de ASE (Moskvo, mar. 1982) akre kritikis LKS, al kiu kotize aliøis 60 kluboj kaj pluraj aktivuloj, sed øi ne malpermesis la grupon, æar tiu ne estis kreita de ASE; tamen LKS estis dissolvinta sin en la jarkunveno en OrSEJT-24 (Tjumeno, aýg. 1982). Post tio pluraj aktivuloj aktivadis ekster ASE en siaj regionoj kaj fakoj. En la tri baltaj respublikoj aktiviøis asociaj filioj, kiuj funkciis sen strikta kontrolo de ASE. Jam en OrSEJT-24 estis fondita Urala E-Komitato (UEK), baldaý poste en Siberio fondiøis OSER-Komitato. Sendepende de ASE oni eldonis dudekon da samizdataj gazetoj, organizis diversnivelajn renkontojn, prizorgis peradon de alilandaj libroj kaj gazetoj, kunlaboris en E-gazetoj eksterlande.
En la periodo de la glasnosto kaj perestrojko, esperantistoj, samkiel aliaj sociaj movadoj, ekagis laý sia bontrovo, preskaý sendepende de la þtato. Kvankam ASE restis la sola tutlanda organizo (en 1987 en øi membris 192 kluboj), øia influo malkreskis precipe fine de la jaroj 1980aj, kiam øia kontrola kaj distribua rolo iøis sensenca. Pluraj kluboj, aktivuloj kaj firmaoj okupis sin -- plejparte fuþe -- pri koresponda instruado, eldonado de gazetoj, perado de rilatoj kun eksterlando. La esperantistaj aranøoj en la 12a Tutmonda Festivalo de Junularo kaj Studentoj (1985) restis preskaý nerimarkitaj en kaj ekster Esperantujo.
Fine de 1988 refondiøis la E-Asocioj en Estonio, Litovio kaj Latvio, sufokitaj en 1940. Ili tuj deklaris sin sendependaj de ASE. Ilin sekvis en 1989 Belorusio kaj Ukrainio -- la lasta eæ kun du tutrespublikaj asocioj.
23--25 jan. 1989 en Moskvo okazis la 3a Konferenco de ASE (212 pers.), kiu surbaze de ASE restarigis SEU. Iom pli frue refondiøis SEJM, kaj en majo 1989 estis fondita Tutsovetia Unuiøo de E-kluboj (TUEK). Sed tio estas alia paøo en nia historio.
Halina Gorecka
Aleksander Kor¼enkov
Unu eýro (EUR) egalas al 2,20371 NLG. Respektive 1 NLG estas 0,45378 EUR.
Ekde 1 jan. la librotenado de UEA estas farata en eýroj. Oni tamen povas daýre fari pagojn al UEA en guldenoj kaj aliaj konverteblaj valutoj, sed æe la librotenado ili estas konvertataj en eýrojn. Sekve ankaý la konteltiroj de la UEA-kontoj estos eýraj.
Estas rekomendinde ke ekde nun la uzantoj de la kontoservo de UEA indiku siajn pagojn en eýroj. Tio ne estas deviga, sed tio þparas laboron al la CO kaj plirapidigas la traktadon de la pagoj. Æar eýro estas la librotena mono de UEA, ankaý aliaj Esperanto-organiza¼oj, eldonistoj de libroj kaj gazetoj, organizantoj de Esperanto-aranøoj ktp. -- ankaý en ne-eýraj landoj -- estas petataj ekde nun fiksi siajn prezojn kaj kotizojn en eýroj anstataý guldenoj.
Ankaý la prezoj de la libroservo de UEA estas þanøitaj al eýroj. La rubriko "Laste aperis" de la revuo Esperanto indikas eýroprezojn unuafoje en la februara numero. En la kotiztabelo de UEA por 1999 la kotizoj por la eýrolandoj restas ankoraý en la nacia valuto, æar la tabelo estis fiksita pasintjare. Tial ankaý la æi-jaraj kotizoj por aparte menciitaj landoj kun nestabila aý nekonvertebla mono estas guldenaj. (Temas pri AR, BR, BG, IS, IL, KR, PL, RU kaj ZA.) Por aliaj landoj, por kiuj validas malalta tarifo, la Centra Oficejo jam difinis eýrajn kotizojn. (Ili aperos en la februara numero de Esperanto kaj oni povas peti informojn pri ili ankaý de la CO.)
En la Dua Bulteno de la Berlina UK la prezoj de loøado, ekskursoj k.a. servoj estas eýraj. La kongresaj aliøkotizoj estos fiksitaj en eýroj unuafoje por la Tel-Aviva UK.
La Centra Oficejo de UEA antaývidas, ke iom da konfuzo kaj prokrastoj ne estos eviteblaj dum la 3-jara transiro, precipe en la unua jaro, kiam kaj la membroj kaj la stabo de la CO devos alkutimiøi al la nova valuto. Ni estu komprenemaj kaj atentemaj, kaj klopodu lerni rapide!
Rekomendinda libreto por interesitoj, kiuj deziras ekscii pli pri eýro, estas "Eýro: ecoj kaj sekvoj por æiuj" de Marc Vanden Bempt, eldonita de Flandra Esperanto-Ligo en 1997; prezo: 3,55 EUR.
Gazetara Komuniko de UEA
Æi-jare ni festos la 140an naskiødatrevenon de Doktoro Esperanto kaj ni deziras ankaý festi la 40an datrevenon de nia lernejo. Bedaýrinde, nia direkcio kaj estraro de Bjalistoka Komunumo decidis likvidi nian publikan lernejon kaj transdoni nian sidejon al privata, romkatolika lernejo.
Ni opinias, ke en la naskiøurbo de la kreinto de Esperanto ne povas malaperi la sola lernejo portanta nomon de tiu fama bjalistokano. Ne konvinkas nin la oficiala kialo, pro kiu øuste nia lernejo devas esti likvidita: reformado de pola kleriga sistemo. Laý nia opinio tiu decido estas intenca politika agado de lerneja direkcio kaj la Urbestraro de Bjalistoko.
Ni akcentas, ke danke al niaj geinstruistoj kaj al nia lerneja junularo disvastiøis rondo de homoj interesitaj pri popularigado de la internacia lingvo. En la urbo, en kiu naskiøis la kreinto de Esperanto, almenaý en unu lernejo devas esti instruado de la lingvo.
Øis nun en nia lernejo estis sistema informado pri la vivo kaj la agado de la kreinto de Esperanto kaj ankaý pri la lingvo, kaj pri la ideo de la esperantismo.
Æiuj infanoj, kiuj deziris, havis eblecon eklerni senpage la lingvon. Multaj artikoloj en loka gazetaro povas dokumenti tion. Kune kun likvido de nia lernejo finiøos la populariga agado pri la lingvo kaj esperantismo inter bjalistokaj infanoj kaj junularo.
Ni petas æiujn geesperantistojn pri helpo kaj perado æe æiuj bjalistokaj þtataj, lokaj urbaj kaj vojevodiaj aýtoritatoj por ke la lernejo je la nomo L. Zamenhof ne malaperu el bjalistoka lerneja mapo.
Ni anticipe ege dankas pro via helpo kaj subteno.
Se vi deziras helpi, bonvolu sendi retleterojn al la Urbestraro de Bjalistoko / urbestro de Bjalistoko s-ro Ryszard Tur: city@cksr.ac.bialystok.pl.
Kaj por ke ni sciu pri viaj leteroj al: spnr23@polbox.com,
aý perpoþte al s-ino Nina Pietuchowska, str Piastovska 13/7, PL-15-207 Bialystok, Pollando.
46 geinstruistoj el la lernejo
Post la Sankta meso gesamideanoj renkontiøis en la paro¶ejo por Oblato. Oni kantis Kristnaskajn kantojn kaj rompinte la blankan panon, laý la pola kutimo, bondeziris unu al la aliaj. La aranøon partoprenis ankaý la episkopo, kiu parolis Esperante kaj pole pri la taskoj de la nuntempa Eklezio en Pollando kaj en la mondo.
Boguslaw Sobol
AIS æi-jare denove aranøos plurajn universitatecajn konferencojn, interalie dum la Internacia Junulara Festivalo de IEJ, kiu okazos paske proksime de la itala urbo Rimini. Tie la partoprenantaj junuloj povos sperti kursojn pri historio de la Esperanta literaturo, denaska lingvoakirado kaj komputila sekureco. Kelkajn semajnojn poste okazos AIS-konferenco en la pola urbo Bydgoszcz, kie polaj kaj aliaj studentoj finekzameniøos por akiri akademian gradon de AIS. Somere okazos plia konferenco en kaj proksime de San-Marino, kie AIS elektos sian gvidantaron por la sekvaj kvar jaroj, la kvara periodo de sia ekzisto.
Æiu interesato estas bonvena partopreni la kursprogramon de AIS. Informoj pri AIS estas troveblaj rete æe http://www.forst.uni-muenchen.de/OTHERS/AIS/ aý de ADoc. Mag. Joanna Lewoc Senata Sekretario de AIS Karl-Schwarzschild-Weg 6/317 DE-37077 Göttingen, Germanio.
Reinhard Fössmeier
informoficejo de AIS
La menciita antologio de Edith Södergran aperos en 1999, subtenate de la Asocio por la Finnlanda Literaturo.
Gazetara Komuniko de UEA
En la sekva studjaro (unua sesio 19-24 sep. 1999), UAM denove atendas novajn aliøontojn (aliødato: 15 aýg.). Interesiøantoj turnu sin al d-rino Ilona Koutny æe la Lingvistika Instituto, UAM Miedzychodzka 5. PL-60-371 Poznan, Pollando.
ikoutny@amu.edu.pl
Ilona Koutny
Vladislav Hasala
La anglistino en la Universitato de Leipzig kaj esperantologino, d-rino Sabine Fiedler, 29 jan. 1999 sukcese habilitiøis per 400-paøa bonega (germanlingva) disertacio pri la temo Planlingvo kaj frazeologio: Empiriaj esploroj pri reproduktita lingvo-materialo en Esperanto. Per la sukcesa fino de la habilitiøa procedo þi akiros la "venia legendi" por "øenerala lingvistiko/interlingvistiko". Inter la kvin oficialaj ekspertizantoj ankaý troviøis Detlev Blanke. La disertacio de Sabine Fiedler aperos æi-jare kiel libro. La adreso de Dr.phil.habil. Sabine Fiedler: Am Zollamt 5, DE-04838 Gordemitz, Germanio.
Detlev Blanke
Verkojn por la konkurso, subskribitajn per pseýdonimo, oni sendu en 3 ekz-oj al la organizantoj (la adreson vidu æi-sube). La nomo kaj la adreso de la aýtoro estu en aparta koverto surskribita per la sama pseýdonimo. La ¼urio kunsidos 31 maj. 1999. La premioj estos esperantaj libroj kaj diplomoj. Premiitaj verkoj aperos en Literatura Foiro. La premiado okazos kadre de la esperanta kultura festo Abritus-99 en Razgrad, koincidanta kun la 5a Danuba E-Rendevuo.
Programo de la 5-a Danuba E-Rendevuo samtempa kaj samloka kun la tradicia Esperantista Krea Renkontiøo "Abritus-99" en la urbo Razgrad (Bulgario), 4-6 jun. 1999:
4 jun. 1999 (ven.): Akcepto æe la Urbestro de Razgrad / inaýguro de Zamenhof-bareliefo / Promocio de libro kun poemoj de razgradaj poetoj tradukitaj en esperanton / renkontiøo de membroj de la Esperanta PEN-Centro kun lokaj verkistoj / koktelo.
5 jun. 1999 (sab.): malfermo de ekspozicio de esperantaj libroj / prelegoj de Giorgio Silfer, Perla Martinelli kaj Aleksander Kor¼enkov / renkontiøo de la redaktoroj de esperantaj gazetoj / konatiøo kun la vidinda¼oj de Razgrad / premiero de videofilmo en esperanto / premiado de la gajnintoj en la konkurso EKRA-99 / koncerto æe la Esperantista kulturdomo / koktelo.
6 jun. 1999 (dim.): Ekskurso al la etnografia komplekso Topæij.
Organizas Esperantista domo de kulturo: str. Sv. Kliment EK-3, 7200 Razgrad (Bulgario). Tel: (084) 3-26-94
Ljubomir Trifonæovski
La naturaj valoroj de Mielno estas: sabloriæa strando kun aliøantaj dunoj, verda strio de pinarbaro, granda lago kaj mikroklimato kun aero saturita de jodo.
Antaýtagmeze (krom 2 ekskursotagoj): aktiva ripozado, promenado, bankuracado, velado, modera sunbruniøado (ankaý en la proksima naturista strando), saýnado, amika kafoklaæo ktp.
Posttagmeze kaj vespere: lingvoperfektigado por komencantoj, interesaj prelegoj, E-videofilmoj, konkursoj kun valoraj premioj, kantado kaj dancado, bivakfajro kun kolbaset-rostado ktp.
Esperantistoj el diversaj landoj havos okazon prezenti propran programon kadre de naciaj vesperoj. ÆEP impresos vin forte pro neripetebla esperantista etoso kaj donos okazon ne nur profundigi vian lingvokonon, sed ankaý ligi novajn amikajn kontaktojn.
Kontaktadreso: PEA, pk 30, PL-75-016 Koszalin-1, Pollando.
La temo de IEK-1999 estas "Mono kaj Civilizo". Certe vi emus debati pri tia demando, en epoko kiam mono okupas tiom da mensoj kaj laborkapabloj. Æu mono helpis/as aý malhelpas la civiliziøon de la homaro? Kiel øi rolas socie kaj kulture?
17-23 jul. 1999 ni konferencos en bela historia domo de la centra urbo. Okazos ekskursoj en lokoj gravaj por Eýropo: Luksemburgo, Scy-Chazellles (hejmo de Robert Schuman), Strasburgo ktp. Por tiuj kiuj deziros poste iri al Berlina UK, ni jam antaývidas programon kun malmultekosta loøado de 24 øis 30 jul.
Adreso: 1 rue Louis-Antoine de Bougainville, FR-78180, Montigny le Bretonneý, Francio.
Eblas aliøi æe-la-linee: http://osiek.org/iek/metz99.html
Bruno Masala
La tendaro havos 3 etapojn. 1a etapo: 4-17 jul. 1999; 2a etapo: 18-31 jul. 1999; 3a etapo: 1-14 aýg. 1999.
La instruado de Esperanto okazos æiutage, krom dimanæo, de la 8a øis la 12a horo en 3 kursoj: A por komencantoj; B por progresantoj; C konversacia. La scioj por c-kurso devas havi la nivelon de Paþoj al plena posedo (Auld), La tuta Esperanto (Seppik) k.s.
En la tendaro okazos ankaý kursoj de la angla, franca, germana kaj rusa lingvoj. La loøado estos en kelklitaj kabanoj. La manøon oni ricevos ekde la tago de la alveno (dimanæo) øis la tago de la forveturo (sabato).
Posttagmeze okazos sinbanado, sportado, ekskursoj, vespere tendarfajroj kun kantado kaj aliaj programeroj. La ekskursoj (tuttaga en Vieno kaj du duontagaj) estas pagendaj aparte (æ. 15 DEM).
La kotizo de 3000 kronoj aý 170 DEM inkluzivas kvin manøojn tage, loøadon kaj instruadon.
Dum pli ol 46 jaroj en SET partoprenis geamikoj el preskaý æiuj eýropaj kaj 5 transmaraj landoj. Por æiu etapo ni akceptos nur la unuajn 120 aliøintojn. Tial aliøu kiel eble frue.
Petu pliajn informojn æe la organizantoj: Esperanto, CZ-674 01, Trebíæ, Æe¶a Respubliko.
Pavel Sittauer
Klubestro kaj organizanto de SET
En 1999 EAS okazigos tri aranøojn, inkluzive de la kongreso en la norda insularo Orkadoj.
28 maj.-1 jun. Kirkwall (Orkadoj). 94a Skota E-Kongreso. Inf. s-ino Mia Casey: 9 Flora Gardens, Bishopbriggs, Glasgow, G64 IDS.
3-5 sep. Skota Studrondo. Dunblane. Inf. s-ino Jean Bisset: 47 Airbles Cres, Motherwell, ML1 3AP.
4 dec. Zamenhof-Tago. Boatklubo Aberdour Skotlando. Inf. s-ro David Hannah: Belgrano, 3 The Glebe, Aberdour, Fife, KY3 0UN.
Pli detalajn informojn petu rete æe: david@bisset100.freeserve.co.uk
Jean Bisset
Prezidento de Hungario Árpád Gönz estos la alta protektanto de la 55a Internacia Junulara Kongreso en Zanko, apud Balatono, 9-16 aýg. 1999. (Heroldo de Esperanto)
29-30 jan. 1999 en Marly-le-Roi (Francio) okazis kolokvo "Cent jaroj de E-to serve al popol-klerigado" kun subvencio de la Ministerio pri Junularo k Sporto, æe kiu estas agnoskita Unuiøo Franca por E-to. (Franca Esperantisto)
13 jan. 1999 la nacia radio France-Inter okazigis elsendon pri E-to kun la demando "Kiu lingvo por la Eýropa Komunumo?" (Heroldo de Esperanto)
1 198 personoj subskribis la kampanjon subtene al la Deklaracio de la Homaj Rajtoj, kiun iniciatis Japana E-Instituto. 20 dec. komisiito de UEA Andy Künzli transdonis la subskribojn al s-ino Mary Robinson -- Alta Komisaro de UN por la Homaj Rajtoj. (La Revuo Orienta)
En Sentmenat (Katalunio) zorge de Kultura Asocio E-ista 15 nov. 1998 estis inaýgurita strato Esperanto en æeesto de la urbestro J.Vilaró Capella. (Heroldo de Esperanto)
Londona E-Klubo ricevis testamenta¼on de 40 mil pundoj (pli ol $60 mil) de William Vincent. (Bulteno de Londona EK)
La Evolukomisiono de la Pakto por la E-ta Civito decidis kunvoki la duan Forumon 27-29 jul. 1999 en Karlovy Vary (Æe¶io) koincide kun la kongreso de SAT. (Heroldo de Esperanto)
Koresponda Servo Mondskala de UEA ricevis 419 korespondpetojn en 1998. La petoj venis el 53 landoj (59 en 1997). Plej multaj petoj venis el Francio (70), Brazilo (59), Ruslando (38), Irano (22), Kubo (21), Madagaskaro (19), Pollando (13), Hungario (11) k Germanio (10). La adreso de KSM estas: Koresponda Servo Mondskala, B.P. 6, FR-55000 Longeville-en-Barrois, Francio. (GK UEA)
Sibayama Zyun'iti, inøeniero de giganta elektrokompanio Mitsubishi k esperantologo, estas elektita kiel la nova prezidanto de la Estraro de la Japana E-Instituto. (La Revuo Orienta)
La nova redakcia adreso de TEJO Tutmonde (1500 ekz.) estas Rick
Newsum, 8 Mead Way, Sea Mills, Bristol, Britio, BS9 2EZ. (TEJO Tutmonde)
Tatjana Kulakova
Sekretario de UES
La klubo jam ekzistas en Murmansk. La fonda kunveno okazis 7 nov. 1998. La finintoj de la æe-metoda kurso en Svanvik intencas daýrigi la studadon, kaj al ili aliøis kelkaj novuloj. La novan klubon prezidas Julia Bazavluckaja, oficistino de la regiona komitato de Rossomol (Ruslanda Unuiøo de Junularo). Þi finis elementan kurson antaý du jaroj, sed ne havis eblon perfektiøi, kaj þi ne estas rimarkinde pli sperta lingve ol la novuloj. La lecionoj okazas en la Rossomola sidejo laý la Zagreba lernolibro. La kurson gvidas mi kun la helpo de Andreo Kazancev.
Intertempe startis E-kurso en la scienca biblioteko de Murmansk. Inter la 40 venintoj al la unua leciono estas preskaý dudeko da gejunuloj. Kelkaj el ili decidis aliøi al la junulara grupo, sed plimultaj restis æe nia kurso. Do, eble ni havos fortan junularan klubon, sed por tio necesas subteno de aliurbaj esperantistoj, ankaý de Bard Hekland. Estus bone, se la junuloj ricevus reagojn kaj gratulojn al la adreso de Rossomol: RU-183012 Murmansk, ul. Volodarskogo, 4, Obkom RSM, Ruslando.
Aleksas Masiukas
Tre sukcese ludis la teamo Sonet, en kiu la 2a numero estas nia E-poeto kaj intelektulo Valentin Melnikov (en TV oni povis vidi liajn sukcesojn ankaý en la programo Propra ludo).
Dekomence, en malfacilega streæa ludo ili venkis la 10-fojan æampionon de BR, la teamon Stirol, kaj trafis en la Superan Ligon (SL).
En la maja ciklo ili cedis al la teamo Jaffa, kaj provizore sinkis el SL al la 1 ligo. La teamo Jaffa duone estas E-parolanta: pluraj el ni konas viglan odesaninon Tatjana Lugovskaja; eæ pli estas konata, sed malpli persone, Boris Burda, kiu ankaý partoprenis E-movadon, sed nun pro propraj kialoj ial ne aprobas kelkajn øiajn trajtojn; Anatolij Vasserman flue parolas en la lingvo, sed, laý liaj vortoj, ne havas tempon pri øi aktive okupiøi...
En la sekva ciklo Sonet bonþancis denove trafi al SL, superinte la teamojn de Aþhabado kaj Kievo. Poste ili venkis laývice æiujn teamojn de SL kaj fariøis æampionoj de junio 1999.
Post kelkaj pluaj ludoj ili sukcesis resti en la SL, kvankam fine ne kiel absolutaj æampionoj.
Entute dum la sezono la teamo estis 10-foje vokita al la tabloj (plej multe el æiuj ludintaj teamoj) kaj el tiuj 5-foje venkis (12 el 21 bataloj).
Æion æi vi povos spekti ek de la komenco de marto. En Moskvio BR-on montras la kanalo TV-centr kaj krome øin retranslacias pluraj regionaj TV-kompanioj. (Precizajn daton kaj tempon kontrolu en TV-programo.)
Oæjo Dadajev
Propagando estas nenio alia ol reklamo, kaj oni jam komprenis, ke la reklamo devas esti adresita. Sen-utilas reklami luksajn aýtojn en gazeto por senlaboruloj... El tiu vidpunkto plejparto de nia propagando de Esperanto absolute vanas.
Iuj fieras pri sia bru-aktivado dum "Ago-tagoj" -- tamen kiel tio aspektas deflanke? Jen severmiena junulo kun nigra barbo kuradas tien-reen, svingante per verda flago (li volis nur varmiøi, sed kiu tion sciis?), sed la preterirantoj supozas lin esti æeæena ekstremisto. Jen aøa dommastrino vidas homgrupon kun plakatoj kaj scivole demandas: kion ili volas? Oni pacience klarigas al þi pri lingva egalrajteco, pri libera komunikado, pri nia bela lingvo. Þi æion aýskultas kaj konkludas: "Ha, do tio estas kontraý la ortodoksa religio!" (Mi priskribis realajn okazojn en Moskvo).
La samon pruvas la negativa sperto de Sergej Pa¶omov (LOdE, 1998: 11) -- proponi Esperanton al "piaj" kredantoj senutilas, æar ili ne kapablas percepti tion, kio estas ekster ilia doktrino kaj ne servas rekte al øi. Oni propagandu/reklamu/informu pri Esperanto al tiuj, kiuj povas pri øi reale interesiøi, unuavice -- al saøaj homoj, havantaj aý havontaj gravan pozicion en la socio... (Tamen, en la Þtata Dumao plejparto de la deputitoj pensas nur pri propra bonstato kaj memreklamo -- do apenaý estas senco dissendi priesperantajn alvokojn al ili æiuj inkluzive de la malkaþaj naciistoj.)
Mi klopodas agi tiudirekte.
Dum pluraj jaroj mi aktivas en intelektaj ludoj, inkluzive de la televidaj. Kiam mi aperas sur TV-ekrano kaj havas okazon ion diri pri mi -- mi mencias Esperanton. Gravas ankaý: kiel mencii. En 1994 en Propra ludo nelonge antaý mi ludis du esperantistoj. La redaktoro decidis, ke pri Esperanto jam estis dirite sufiæe kaj avertis, ke mi rakontu pri io alia. Do kiam en etero oni demandis min pri miaj hobioj, mi rakontis pri la plej ekzotika -- kolektado de trambiletoj -- kaj aldonis: "mi havas ankaý aliajn hobiojn, sed ili estas tute neoriginalaj -- ekzemple, la lingvo Esperanto..." Iom poste mi persvadis la redaktoron uzi en Propra ludo apartan temon "Esperanto", verkis por øi simplajn demandojn. Ludantoj respondis korekte -- kaj en ilia subkonscio fiksiøis pozitivaj emocioj ligitaj kun nia lingvo; la spektantoj eksciis kelkajn novajn faktojn... Kiam venas mia vico verki demandojn por turniro de "Kio? Kie? Kiam?", mi nepre enmetas interesan (kaj respondeblan por "flanka" homo) demandon pri Esperanto.
Mi celas, ke oni sentu, ke Esperanto estas ne ia rara ekzotika¼o, sed plenvalora kaj reale uzata lingvo. Pri tio konvinkiøis ankaý la partoprenintoj de Interret-turniro (LOdE, 1998: 8-9). La vigla diskuto pri fidindeco de la fontoj fine ne lasis dubojn, ke Esperanto reale vivas. Tion jam scias kelkcent uzantoj de Interreto -- kaj ili pli gravas, pli rimarkeblas en la mondo, ol kelkcent dommastrinoj, interesiøantaj nur pri Sankta-Barbara.
Pluraj intelektludantoj estas ligitaj kun universitatoj, eldonejoj ktp., kaj dank'al amikaj rilatoj eblas ricevi tie "tribunon". La tasko pri Esperanto unuafoje dum multaj jaroj eniris la lingvistikan olimpikon (LOdE, 1998: 1). Poste la samaj lingvistoj, vidante mian entuziasmon, proponis al mi verki artikolon pri Esperanto por la Porinfana enciklopedio de la eldonejo Avanta+. Do nun ni havas 100 mil ekzemplerojn de la volumo kun ampleksa, informriæa kaj favora artikolo pri Esperanto. Æar la enciklopedio havas altan prezon, øi estos gardata dum jardekoj kaj trafos unuavice al idoj de "elituloj", havantaj pli grandajn þancojn iam okupi influhavajn poziciojn en la lando. Ankaý pluraj intelektludantoj, famaj antaýe, nun havas altajn postenojn -- øis registaraj konsilistoj. Mi tre esperas, ke dank'al tio post 10-20 jaroj Esperanto en nia lando estos pli favorata.
Necesas provi diversajn manierojn de propagando -- tamen tre gravas, ke oni ne perceptu nin kiel fanatikulojn. Oni lernu paroli kun homoj pacience, sen trudo, konsiderante iliajn interesojn. Ja religiaj misiistoj tiel agas, kaj (al mi tio tre malplaæas, sed endas agnoski la objektivan rezulton!) ili sukcesas pli multe ol niaj propagandistoj.
Tre interesa kaj utila estas la kolportista sperto de Vladimir Æernov (LOdE, 1998: 11). Lia Esperanto-kurseto estas sprita kaj alloga, tamen øi plibonigeblas. En similaj situacioj oni nepre konsideru la konatan psikologian fenomenon: æion ricevitan senpage oni povas tuj for¼eti, sed al a¼oj aæetitaj oni rilatas pli atente. En trajnoj kaj diversaj atendejoj oni kutime enuas, havante amasegon da libera tempo -- do ni kaptu la okazon!
Kion plian oni povas fari surloke? Iri al "elitaj" lernejoj, gimnazioj, liceoj k.s. (nur ne religiaj), tie la instruistoj kaj direktoroj estas pli liberpensemaj, ofte ili strebas havi ion nekutiman por emfazi la elitecon de sia lernejo, kaj Esperanton oni povas akcepti ne malpli favore ol retorikon, stenografion aý æinan gimnastikon. Indas provi, kaj tia propaganda agado devas esti pli efika ol øis nun.
Valentin Melnikov
Oni multe argumentas pri tio, sed mankas precizaj indikoj.
Mi ekzemple scias, ke laý la indikoj en literaturo unu de bazaj æe¶aj literaturaj verkoj, nome "Avinjo" de Bo¼ena Nemcova estis tradukita en la æinan el la Esperanta versio (sed por pruvi almenaý tion al nekredantoj - aý almenaý al mi mem - mankas argumentoj, bibliografiaj indikoj).
Æar la uzon de Esperanto kiel pontolingvo mi konsideras faka agado, mi volus helpi krei liston de tradukoj de (precipe) malgrandaj lingvoj al lingvoj aliaj pere de Esperanto: sed ne nur "onidire", sed serioze, kun minimume jenaj bibliografiaj indikoj:
Se tiuspeca trarigardo jam estas preta kaj mi nun ne konscias pri øi, mi petas pri la atentigo, kie mi povu ekhavi øin.
Antaýdankon al æiuj, kiuj iuspece reagos.
Anglická 878, CZ-252 29, Dobrichovice, Æe¶io.
Petro Chrdle
Estrarano de UEA pri faka kaj scienca agadoj kaj pri edukado
Æu vere por la rusoj, kiuj plejparte estas ortodoksaj, nia afero estas fremda?
El la Biblio, kiu estas la fonto de la kristanismo (ankaý por la religio ortodoksa), ni scias, ke Kristo instruis la homojn vivi ne por si, sed por la aliaj; instruis ami unu la alian, sed homoj kondamnis lin al la morto. Sed eæ per sia krucum-morto Kristo instruis la homojn esti pretaj oferi sian vivon por la aliaj homoj. La edifoj de Kristo estas instruo de la amo al la homoj.
Iufoje oni diras, ke Jesuo mem estas amo. Ruslingva poeto diris:
Por mi Zamenhof estas samtempe sanktulo, instruisto kaj la plej bona amiko.
Mi dubas, ke la kunparolinto de Sergej Pa¶omov, konsiderinta Esperanton afero juda kaj satana, estas bona reprezentanto de la ortodoksa eklezio. Æu li scias, ke Kristo, samkiel Zamenhof estis hebreo? Æu nacieco karakterizas la mondkoncepton, animkvalitojn de la homo, ties aferon kaj strebon al la altaj celoj? Certe ne.
Æu necesas longe diskuti kun la homo kaj proponi al li lerni Esperanton, kiel faris Sergej Pa¶omov, se la homo montras dubojn kaj ne kapablas percepti la altajn ideojn? Eble estus utile konsideri konsilon el la Biblio (Mt 7: 6): "Ne donu sankta¼on al la hundoj, nek ¼etu viajn perlojn antaý la porkoj; por ke ili ne premu ilin sub la piedoj, nek poste, sin turninte, disþiru vin".
Grigorij Berezin
(Krasnoarmejsk, Ukrainio)
Tre interese skribis pri (eks)USSR Trevor Steele kaj Wolfgang Kirschstein.
Leginte en la februara kajero, ke vi petis aliøon al la Pako por la Esperanta Civito, mi tuj relegis æion pri la Forumo en La Chaux-de-Fonds, pri la Pakto, kaj mi aprobas vian aliøon. Tiu interesa ideo devas evolui.
"Kial doni atenton al frenezulo?" -- reagis en la februara LOdE nederlanda leganto Frans Cobben al mia artikolo Afero juda kaj satana (ne mi donis al la materialo titolon, kaj mi opinias la titolon maltrafa, ja legantoj povas pensi, ke mi tiel titolis øin).
Bedaýrinde, frenezuloj estas multaj eæ inter niaj parlamentanoj -- oni bone konas kontraýjudajn eldirojn de generalo Makaþov kaj la moskvan marþon de la misfama RNE. Æu ni ne donu atenton ankaý al tio? Eýropanoj iam ne donis atenton al Hitlero, øis kiam tiu demokratie prenis la potencon en Germanio, kaj nun eýropanoj deziras resti neýtralaj en la neýtrala UEA, kaj ili neýtrale rilatas al usonaj kaj britaj aviaj atakoj, al la invado de NATO en Jugoslavio...
Mi æiam skribas al miaj leteramikoj, ke ili abonu La Ondon.
Sergej Pa¶omov (Kirov, Ruslando)
Ludoviko De Doncker (Belgio)
En Rybinsk estis du E-rondetoj, sed nun mi povas trovi neniun esperantiston. En nia urbo inter la laborkapablaj personoj estas 11% da senlaboruloj, kaj la averaøa monata enspezo por unu familiano estas nur 240 rubloj.
Mi ne estas escepto, tial kun grandega bedaýro mi devas malaboni La Ondon. Por ni, sovetia inteligencio, Esperanto estis rimedo por interkonatiøo kun la tuta mondo, kun homoj el æiuj landoj. Sed nun ni eæ ne plu korespondas. Kiel eblas resti indiferenta kaj fieraæi pri la neýtraleco de la revuo?
Tamara Durnickaja
(Rybinsk, Ruslando)
Nicole Margot (Svislando)
Bedaýrinde, pro la manko de mono mi jam du jarojn povas aboni neniun revuon en Esperanto, nek mendi librojn. Mi tamen ne senesperiøas kaj perfektigas mian lingvokonon korespondante kun italino.
Ivan Vereþæagin
(Belozersk, Ruslando)
Svetlana Hasjuk (Surgut, Ruslando)
Kjell Randehed (Svedio)
Eseo de Sergio Pokrovskij, daýrigo. La 1an, 2an kaj 3an partojn legu en la pli fruaj kajeroj de La OndoPri Slavono
Laý PIV, Slavono estas "religia lingvo, devenanta el la malnova bulgara, kaj uzata de la rusortodoksaj eklezioj".
Tio estas proksimume tiom (mal)øusta kiel diri ke "Latino estas religia lingvo, devenanta el Latio, kaj uzata de la romkatolikaj eklezioj" (hm, la PIV-a difino efektive estas proksimume tia!).
Dum almenaý sep jarcentoj Slavono estis la literatura lingvo de la ortodoksiaj slavoj kaj rumanoj. Pro la reganta moro de la epoko øi estis precipe uzata por la tekstoj religiaj; sed ankaý por verkoj historiaj, beletraj, enciklopediaj. Æiuj tradukoj estis farataj en Slavonon. Øi rolis ankaý kiel lingvo diplomatia.
Ekzemple dum kelka tempo post la falo de Konstantinopolo, kiam pri la alilandaj aferoj en la turka registaro responsis bulgaroj, la trakta¼oj inter Venecio kaj Istambulo estis skribataj en Slavono.
Estas vera ke Slavono havas multajn trajtojn de la malnovaj bulgara-makedonaj dialektoj. Ekzemple la etimologia [dj] sekvas en Slavono øuste ilian modelon, kiel videblas el la vorto me¼du (inter) parenca al la Esperanta mezo (greke mésoc) kaj medio (Latine medius):
Tamen serboj kaj bulgaroj opinias ke Slavono estas ege "rusigita". La
rusaj skribistoj ankoraý sentis diferencojn perditajn de la bulgara (ekz-e
inter 
kaj la strukturo
de la novrusa estas pli influita de Slavono ol ekzemple la moderna bulgara
aý ia ajn alia lingvo slava.
La lasta trajto estas frapa kontraýekzemplo por la Stalina tezo pri nevariema "baza leksiko":
En la leksiko æefas la baza leksiko kun la radikaj vortoj kiel la kerno. Øi estas malpli vasta ol la leksiko kaj vivas tre longe, dum jarcentoj, kaj prezentas per si la fundamenton por derivado de novas vortoj. (Stalin I. Marksismo kaj lingvoscienco. Jekaterinburg: Sezonoj, 1992. - P.20).
Æar en la rusa slavoniøis prepozicioj (kiel la supre menciita me¼du), personaj pronomoj (tebe, t.e. "al ci", anstataýis la orientslavan tobe), sufiksoj (Slavona visjaþæij, pendanta anstataý prarusa visjaæij, kiu lasta ricevis la sencon penda) ktp.
Do, Slavono estis lingvo internacia kaj tamen sufiæe proksima al æiuj
tiamaj lingvoj slavaj. La skriba¼oj trovitaj en Novgorodo la Granda pruvas
ke skribi povis urbanoj el æiaj sociaj tavoloj. Kaj efektan kontraston
prezentas franca dokumento (1063) kun subskribo de Anna Jaroslavidino 
(t.e. Anna reøino), kiun æirkaýas kruca¼oj de senkleraj francaj
nobeloj.
Tri tilioj aperis en la Fabulema Libro (1923), en kiu
li rerakontas diversajn fabelojn kaj legendojn.
Iam loøis en Berlino tri fratoj, kiuj havis inter si tian intiman amikecon kaj fidon, kia malofte estis videbla. Foje okazis, ke la plej juna el ili iun vesperon eliris sole kaj nenion diris pri tio al siaj fratoj, æar li volis en malproksima strateto renkonti knabinon por promeni kun þi. Antaý ol li atingis la lokon li aýdis en angulo inter du domoj, kie estis mallume kaj solece, mallaýtan plendon kaj stertoron, al kiu li tuj iris, æar li pensis, ke tie kuþis besto aý infano, al kiu okazis misfortuno kaj kiu atendis helpon. Kiam li eniris la mallumon de la kaþa loko, li vidis je sia hororo homon, kuþantan en sia propra sango. Li kliniøis super li kaj demandis kompate, kio estis okazinta, sed li ricevis neniun respondon, æar la vundito havis tranæilan lezon en la koro kaj forpasis post kelkaj momentoj en la brakoj de sia helpanto.
La junulo ne sciis, kion fari kaj, æar la murdito ne plu donis vivosignon, li revenis perplekse kaj senkonsile per hezitemaj paþoj al la strateto. Sed tie li renkontis du civitangardistojn kaj, dum li ankoraý pripensis æu voki ilian helpon aý foriri sen veki atenton, la gardistoj vidis lian teruritecon, alpaþis, tuj ekvidis sangon sur liaj þuoj kaj manikoj kaj perforte arestis lin, ne atentante, kion li nun plore ekrakontis. Ili trovis la jam malvarmiøantan mortinton apude, kaj ili senprokraste kondukis la supozatan murdinton al la karcero, kie li estis katenita kaj severe gvatita.
La sekvan matenon la juøisto pridemandis lin. La kadavro estis alportita kaj nun dum taglumo la junulo rekonis lin kiel forøistan submajstron, kiu antaý iom da tempo estis lia kamarado, kvankam antaýe li diris, ke li ne konis la murditon kaj sciis tute nenion pri li. Tio tre plifortigis la supozon, ke li pikmortigis lin kaj tiutage troviøis atestantoj, kiuj konis la mortinton kaj krome ili rakontis, ke la junulo havis iam amikecon kun la forøisto, sed disiøis de tiu kaýze de kverelo pro knabino. Estis nur malmulte da vero en tio, sed tamen eta kerno, kion la senkulpulo sentime agnoskis, konfirmante sian senkulpecon, petante ne favoron, sed justecon.
La juøisto ne dubis pri lia kulpo kaj li kredis trovi baldaý sufiæe da pruvoj por juøi lin kaj transdoni lin al la ekzekutisto. Ju pli la kaptito malkonfesis kaj asertis, ke li ne sciis ion pri tio æi, des pli oni rigardis lin kulpa.
Dume la mezaøa frato -- la plej aøa estis pro komerco transkampe -- vane atendis la plej junan, kaj li iris por seræi lin. Kiam li aýdis, ke lia frato estis enkarcerigita kaj akuzita pro batmortigo, kiun li obstine malkonfesis, li iris senprokraste al la juøisto.
-- Sinjoro juøisto, -- li diris, -- vi enkarcerigis senkulpulon, liberigu lin, mi estas la murdinto kaj mi ne volas, ke senkulpulo suferu pro mi. Mi malamikiøis kun la forøisto kaj persekutis lin. Kaj hieraý vespere mi renkontis lin, kiam li pro sekreta bezono eniris tiun angulon, tiam mi sekvis lin kaj pikis lian koron per tranæilo.
Mire la juøisto aýskultis tiun konfeson, kaj li igis kateni la fraton kaj gardi lin en sekura loko, øis kiam la afero klariøos. Tiel ambaý fratoj estis katenitaj en la sama domo, sed la juna frato ne sciis, kion la pli aøa faris por li kaj li plu insistis pri sia senkulpeco.
Pasis du tagoj, dum kiuj la juøisto malkovris nenion novan kaj li jam emis kredi la þajnan murdinton, kiu kulpigis sin mem. Tiam la plej aøa frato revenis al Berlino post sia komercado aliloke, trovis neniun en la domo kaj ricevis de la najbaroj sciigon pri la plej juna frato kaj pri tio, ke la dua prezentis sin por tiu æe la juøisto. Tiam li iris jam en la sama nokto, igis veki la juøiston kaj surgenuiøis antaý li kun jenaj vortoj:
-- Nobla sinjoro juøisto! Vi katenis du senkulpulojn, kiuj suferis pro mia kulpo. La forøistan submajstron murdis nek mia plej juna, nek la alia frato, sed estas mi, kiu faris tiun murdon. Mi ne plu longe povas elteni, ke aliaj estas en la karcero pro mi, kaj mi tre petas liberigi tiujn, kiuj estas tute senkulpaj kaj preni min; mi pretas penti per mia propra vivo.
Nun la juøisto estis treege surprizita kaj sciis neniun alian rimedon ol enprizonigi ankaý la trian fraton.
Dum la frua mateno, kiam la gardisto donis trans la pordo al la plej juna frato la prizonistan panon, li diris al li: "Nun mi vere þatus scii, kiu el vi estas la malbonfaranto". Kiom ajn li petis kaj demandis -- la gardisto ne volis rakonti pli, sed þlosante la pordon li finis per la vortoj, ke liaj fratoj estis venintaj por doni sian vivon pro li. Tiam li laýte ekploris kaj deziregis impete, ke oni konduku lin al la juøisto kaj kiam li en katenoj staris antaý la juøisto, li ploris denove kaj diris:
-- Ho, sinjoro, pardonu, ke mi tiom longe atendigis vin, sed mi pensis, ke neniu vidis mian agon, sekve neniu kapablus pruvi mian kulpon. Sed nun mi vidas, ke æio devas iri laý la justeco, mi ne plu povas kontraýstari kaj mi volas konfesi, ke ja estas mi, kiu murdis la forøiston kaj estas mi, kiu devas penti pro tio per sia mizera vivo."
Tiam la juøisto larøe malfermis siajn okulojn -- li kredis, ke li sonøas, lia miro estis nepriskribebla kaj pro tiu stranga afero lia koro teruriøis. Li igis denove enþlosi la kaptiton kiel ties fratojn, kaj li longe kaj profunde pensis, æar li vidis certe, ke nur unu el la fratoj povis esti murdinto, kaj ke la du aliaj pro nobleco kaj fratamo prezentis sin al la ekzekutisto.
Lia pensado ne venis al konkludo, kaj li komprenis, ke per ordinaraj hompensoj ne eblis trovi celon. Pro tio li lasis sekvatage la kaptitojn en bona prizorgo kaj iris al la princo, al kiu li raportis detale tiun strangan okazinta¼on.
La princo aýskultis treege mirante kaj diris je la fino:
-- Tio estas mirinda kaj malofta afero. En mia koro mi kredas, ke mortigis neniu el ili, ankaý ne tiu, kiun viaj gardistoj arestis, kaj ke æio vere okazis tiel, kiel li diris en la komenco. Sed æar temas pri krimo kontraý sano kaj vivo, ni ne povas simple liberigi ilin. Tial mi alvokas Dion mem kiel juøiston pri tiuj tri fratoj kaj submetas ilin al Lia juøo.
Tiel oni faris. Estis printempa tempo, kaj dum hela varma tago oni kondukis la tri fratojn al verda loko, kaj æiu el ili ricevis junan fortan tilion por planti øin. Sed ili devis meti en la teron ne la radikojn, sed la junajn verdajn kronojn, tiel ke la radikoj staru alæiele -- kaj tiun, kies arbeto unue velkos kaj sekiøos oni konsideros murdinto kaj ekzekutos lin.
Tiel faris la fratoj, æiu enfosis diligente la branæojn de sia arbo en la teron. Sed post nur mallonga tempo, æiuj arboj ekverdiøis kaj ekkreskis novaj kronoj por signali, ke æiuj fratoj estis senkulpaj, kaj la tilioj plukreskis kaj fariøis grandaj kaj staris dum multaj jarcentoj sur la tombejo de la hospitalo de la Sankta Spirito en Berlino.
Tradukis el la germana
Wolfgang Kirschstein
Hildesheimer verkis prozon kaj dramojn. Ofte li reuzis unu temon en pluraj kuntekstoj. Li famiøis unue pro "absurdaj teatra¼oj" en la maniero de Beckett kaj Ionesco. Per satiro kaj groteska fantazio li senmaskigas lingvajn kliþojn, ekzemple en Senamaj Legendoj, kie aperis la æi tie prezentita teksto. Li ironias pri la enhavo de klasika edukado, ekzemple per realismaj biografioj de fikciaj personoj.
En 1984 li anoncis sian adiaýon de literatura verkado, æar ne plu eblis
elpensi novajn konstelaciojn. Anstataýe li pentris "foje konkrete, foje
senkonkrete kaj foje tiel senkonkrete, ke nenio videblas, kio elvekas en
mi senton de profunda kontenteco" (cita¼o el: Komunikoj al Maks pri
la stato de la aferoj).
Jam en la sama nokto oni alportis øin. Eble tiu tuja liverado, devintus komprenigi min, ke io en la transakcio estis nehonesta, sed pro mia nesuspektemo, tio ne venis en mian kapon. Kompreneble mi ne povis havi øin en la domo -- la pordoj ne permesus tion, kaj cetere la domo verþajne estus frakasinta pro øia pezo -- tial øi devis esti en la garaøo, ajnakaze la plej oportuna ejo por transportiloj. Kompreneble la longo konformis nur duone, kompense la alto sufiæis, æar en tiu garaøo mi iam lokigis mian aerostaton, sed tiu eksplodis.
Nelonge post la aæeto mia kuzo vizitis min. Li estas homo, kiu malþatas æiujn spekulaciojn kaj sentesprimojn, kaj kiu akceptas nur nudajn faktojn. Nenio surprizas lin, æion li jam scias antaý ol vi rakontas, eæ pli ekzakte, æion li kapablas klarigi. Mallonge: netolerebla viro. Ni salutis unu la alian kaj por plenigi la sekvintan embarasan paýzon mi komencis:
-- Tiuj delikataj aýtunaj odoroj...
-- Velkanta terpomherbo, -- li reis kaj esence li ja pravis.
Momente mi rezignis, verþis iom da konjako, kiun li alportis. Øi gustis je sapo kaj mi esprimis tiun impreson. Li respondis, ke tiu konjako, kiel videblas sur la etikedo, estis gajninta konsiderindajn premiojn dum la mondekspozicio en Lieøo kaj Barcelono, en Sankta Luizo eæ la oran medalon, sekve øi estis bona.
Kiam ni estis trinkintaj pli da konjako, li decidis tranokti æe mi kaj li eliris por parki sian veturilon. Post kelkaj minutoj li revenis kaj diris per mallaýta, iom tremanta voæo, ke en mia garaøo troviøis granda rapidtrajna lokomotivo. "Mi scias", -- mi diris trankvile kaj gustumetis konjakon. -- "Mi aæetis øin antaý nelonge". Responde al la demando, æu mi ofte uzas øin, mi respondis negative: ne ofte, nur antaý nelonge mi veturigis najbaran kamparaninon, kiu atendis feliæan patriniøon. Jam en la sama nokto þi enmondigis dunaskitojn, sed tio apenaý rilatis al la nokta lokomotivveturado. Cetere, æio estis elpensita, sed dum tiaj okazoj mi ne povas rezisti al la tento ornami la realon. Mi ne scias, æu li kredis min, silente li registris æion kaj evidente li ne plu fartis bone. Li fariøis malbabilema, trinkis plian glaseton da konjako kaj adiaýis.
Mi neniam plu revidis lin.
Kiam post nelonge ¼urnaloj informis, ke la francaj þtataj fervojoj perdis lokomotivon (øi malaperis de la tersurfaco aý pli precize de la ranøstacio), mi komprenis, ke mi fariøis viktimo de neetika transakcio. Tial mi montris rezervemon por la vendisto, kiam mi revidis lin en la vilaøa drinkejo. Tiam li volis vendi al mi takelon, sed mi ne plu pretis komerci kun li -- kaj cetere: por kio mi bezonas takelon?
Tradukis el la germana
Wolfgang Kirschstein
"Kial vi venis al Ruslando?" -- estas la plej ofta demando, kiun oni starigas al mi. Eæ miaj norvegaj konatoj malfacile komprenas la emon iri al lando tiom mizera. La respondo jenas: mia norvega kunulino Kristine akceptis postenon de instruistino pri la norvega æe la æi-tiea universitato, kaj mi kuniris, parte por sperti ion novan, parte por lerni la rusan lingvon kaj utiligi tiujn sciojn poste en mia universitata studado. Espereble tiuj scioj ankaý helpos akiri laboron, almenaý se la æi-landa evoluo iom pozitiviøos.
Mi ne venis sen antaýscioj, æar antaý du jaroj mi vizitis Peterburgon, poste iris al Minsko kaj la baltaj þtatoj. Mi sciis, kio atendis, kaj ne estis timigita. Sed la fruaýtunaj eventoj povus æiun nervozigi, kaj sidante en buso de la norvega Kirkenes al Murmansko mi miris: æu frenezas translokiøi al Ruslando.
Tamen øenerale ne tre malfacilas vivi en Ruslando, se vi havas monon (kion la plejmulto ne havas) kaj ne provas memstare enspezi ion (tiam lavango da reguloj, leøoj kaj korupto vin malhelpas). Mi iras per trolebuso, aæetas miajn manøojn kaj æeestas miajn lecionojn. Ankaý æi tie la vivo fariøas rutino.Tamen pluraj malgrava¼oj daýre surprizas. Ekzemple la necesejoj. En busstacio, lernejo aý plej luksa restoracio la necesejoj aæas, ne funkcias, eventualaj pordoj ne fermeblas kaj tutcerte mankas papero.
Strangas ankaý la vendejoj. Mi povas kompreni, ke dum la socialisma tempo oni kreis kiom eble plej malefikan vendsistemon, sed kial eæ novaj tuttagnoktaj vendejoj aplikas la samon nun? Unue stari vice por vidi kion vi volas aæeti, poste memori nomojn, kvantojn kaj prezojn de æiuj aæeta¼oj, poste pagi en pag-giæeto (memorante la øusta(j)n sekcio(j)n) kaj enviciøi por kolekti viajn varojn. Tutcerte la de¼orantinoj per poþkalkuliloj kontrolas la sumon kaj trovas ke vi miskalkulis kelkajn kopekojn, do estas tempo denove enviciøi! Post nelonge mi rezignis kaj ekfrekventis la malmultajn memplukvendejojn.
"Æio" troviøas en la vendejoj. Estas manøa¼oj, mankas pageblo. Sed iuj havas monon kaj ilin vi renkontas aæetante. La senmonulojn vi ne renkontas, kaj malfacilas diri, kiom da ili estas. De kie la mono venas, mi apenaý komprenas, ja æiuj konatoj tro malfrue kaj nur parte ricevas siajn salajrojn. Mirigas la þajna ordo kaj normaleco supra¼a. Sed kio estas sub tiu supra¼o multaj æiutage spertas.
Al la þajna normaleco kontribuas la rusaj modoj kaj moroj. Oni ne montru sian eventualan mizeron. La inoj ege beligas sin, vestiøas per mallongaj jupoj kaj duonbotoj. Þajnas ke ili kontinue survojas al iu balo, kaj ne povas preteriri spegulon sen øustigi la hararon aý þmira¼on. Brila¼oj abundas, tamen la koloroj æiam enhavas iun grizon, neniam fortaj, helaj koloroj vidiøas. Miaimprese, ankaý la celo de ina vestiøo iom malsimilas al la okcidento. Simpligite, tie ili signalas sian personecon, æi tie la virinecon. Kiel la belaj, junaj sveltulinoj poste fariøas elefantecaj avinjoj estas daýre nesolvita demando.
En la labormerkato þajnas esti bonaj eblecoj por virinoj, kvankam æefe viroj okupas la altajn postenojn. Sed vizitante hejmojn mi vidis, ke æiam la patrino servas kaj kuiras, neniam la hejma mastro. Kompense, vera rusa junulo malsatas tri tagojn por aæeti rozojn al sia fianæino...
La renkonto kun la universitata vivo konfuzis min. Dum la tuta somero þajne neniu planis ion ajn. Rezulte la unuajn semajnojn de septembro æio estis ¶aosa, kaj nur iom post iom la lektoroj trovis siajn grupojn, faris horarojn kaj ekinstruis. Laýdire estas sama problemo æiujare!
La ruslanda universitato multe diferenciøas de tiuj, kiujn mi konas. La studentoj estas junaj kaj havas malmultajn elekteblecojn survoje en la studado. Elektinte la æeffakon, vi devige studas multajn kromfakojn, kiuj vin eble tute ne interesas. Ekzemple, la studantoj de la finna devas studi la danan, kiun ili øenerale neglektas. En naturaj sciencoj, kaj parte en la lingvaj fakoj estas alta nivelo malgraý iom malmoderna pedagogio, la socisciencajn fakojn negative influis la unudirektiøo dum la komunismaj jaroj.
Kontraste al Norvegio, nur la plej lertaj rajtas studi en la universitato, kaj oni øenerale elektas pli "utilajn" fakojn ol hejme. Kvankam ankaý multaj junaj norvegoj timetas la estontecon, profunde en ilia spino kuþas la konvinko, ke "la þtato zorgos pri mi". Vi povas malsukcesi, sed iel vi travivos. Tiun certecon ne sentas junaj rusoj. Ili mem devas certigi sian futuron.
Kadre de la laborposteno de Kristine ni ricevis apartamenton pagatan de la universitato. Æar mankis mono, ni mem devis komence pagi, sed tamen la kondiæoj estas luksaj kompare al tiuj de aliaj dungitoj. Estas bonkvalita apartamento, sed mirigas detaloj. Kial oni tiel fuþe konstruas? La domo havas nur kelkajn jarojn, sed øi aspektas 20-jara laý norvegaj mezuroj. En la kuirejo oni þtopis abismon inter la du partoj de la plankkovra¼o per gazetpapero! Kaj æiuj detaloj estas malzorge faritaj! Bonþance ni havas kaj varmon en la radiatoroj, kaj varman akvon en la duþo kaj kuirejo (kvankam varias la premo). Mankas la hejma kusenego (kial tiaj ne ekzistas ekster Nordio?), sed la sofo plene taýgas kiel lito. Surmure pendas unukanala radio, kiu donas malagrablan senton de unudirektiøo: "Vi ne aýskultu aliajn informilojn, ni donos la veron". Du pordoj kun tri seruroj þirmas nin de la koridoro. Eæ estas eksterpordo, kiun oni þlosas, tiel ke tute ne eblas kontakti nin hejme!
La ruslandanoj tute frenezas rilate al hejma sekureco. Tiom da pordoj kaj seruroj! Al norvega "interþanølernantino" plendis þia rusa "familio", æar þi unufoje þlosis nur du serurojn. Eble tiun sekurecmanion (æar estas manio, ne klarigebla per la vera þtelrompfrekvenco) kaýzas la øenerala socia nesekureco. Hejma sekurigo estas natura psika reago en la necertaj cirkonstancoj.
Neniu popolo de mi renkontita same multe kiel la rusoj interesiøas pri sia propra identeco. "Kia estas la rusa animo", þajnas esti eterna demando. Multaj havas la impreson, ke æiuj popoloj havas iun trajton, kiu disigas ilin de æiuj aliaj. Mi tute ne kuraøas priskribi la rusan animon aý konstati: æu øi vere ekzistas. Øin mi ne sufiæe esploris. Kial la rusojn tiom interesas tiu temo? Æu pro tio ke oni ne havas øojigan historion, nek malnovan nek lastatempan, kaj seræas ion alian, kunigan? Aý æu la lando tiom grandas, ke oni devas seræi kunigajn animtrajtojn por senti sin kiel tuton?
Ke la rusa kulturo iel superas la okcidentan, estas ofta opinio (same kiel esperantistoj preskaý unuanime kondamnas la "uson-anglan fikulturon"). Povas esti, ke jes -- oni havas tute alian konscion pri verkistoj, poetoj kaj aliaj klasikuloj, kaj æiu laiko povas citi la æefajn verkojn. Kaj la baletoj kaj teatroj mondfamas. Sed æu tio rajtigas onin malsuprenrigardi al socioj, kiuj multe pli bone zorgas pri siaj loøantoj kaj sukcesis krei socian sekurecon, kio tute mankas en la altkultura Ruslando? Kaj æu oni same aprezas la unuopulon, la valoron, kiun æiu homo laý la okcidenta pensmaniero havas sendepende de lia stato? Sidante en kafejo mi spektis de¼orantinon, kiu forigis ebriulon (tiu eæ havis monon por pagi) per forta bato, tiel ke la mizerulo falis surteren kaj nur post longe sukcesis ekstari. La æeestantoj apenaý reagis. La samon oni neniam vidus en Norvegio, kaj se tio okazus, la æeestantoj laýte protestus, eble eæ la puþinto estus denuncata...
Þokas min la reakcia sinteno al handikapitoj. Dum la socialisma tempo tiaj "ne ekzistis", kaj daýre la kondiæoj en la institucioj teruras. Buþtradukante por norvega grupo da flegistinoj, Kristine konstatis, ke oni ankoraý ne distingas inter homoj mense kaj fizike handikapitaj, do multaj infanoj nur iom korpe difektitaj diagnoziøas kiel "idiotoj". La infanoj dudekjaraj estis, pro manko de stimulado, kiel iom grandaj beboj. Libervolaj helpantoj diris, ke ili neniam imagis ke ekzistas tiaj neglektataj instituciaæoj, antaý ili mem tion spertis.
Krom pluraj vojaøoj al Murmansko, mi vizitis Peterburgon kaj Moskvon. Peterburgon mi trovas eýropeca, ne ruslanda, kun palacoj, kanaloj kaj katedraloj. Ankaý novan influon de la okcidento oni rimarkas, la centron parte konkeris internaciaj kompanioj, sed eæ pli forte ol en Petrozavodsk rimarkiøis la premo de la malfacila tempo. La urbo estas nepre spertinda, unu el la plej imponaj, kiujn mi vizitis, sed mi preferas loøi pli trankvile. En la urbegoj, æiuj (neriæuloj) loøas en antaýurboj kaj æiutage iras longan distancon buse aý metroe. Æi tie temas pri mallonga busado aý agrabla promenado.
Moskvo estas urbego, tamen øi ne donas tian impreson. Unu tagon mi pasigis tie kiel tipa turisto, vidis interalie la Ruøan Placon kaj la Leninan kadavron. La konata centra vendejaro GUM ravis per sia bela arkitekturo kaj la metroo ankaý æi-foje imponis min. Se la vivo surtera funkcius same glate kiel la subtera, ne estus problemoj! La freþaj rozoj sur la memortabulo de Stalin kaj la vico al la lenina maýzoleo pensigis min pri la rilato de ruslandanoj al sia estinteco. Æu la nunaj malfacila¼oj sufiæas por heroigi unu el la plej grandaj amasbuæistoj de la historio? Mi rimarkis sinten-þanøon de septembro al decembro, nun multaj vidas neniun esperon kaj memoras pasintajn tagojn, kiam oni almenaý havis manøa¼ojn kaj senpagan edukadon. Paliøas la terura¼oj, pli bone memoriøas la pozitivaj flankoj de tio kio ekzistis. Malmultaj volas reveni, sed kiel trovi esperon en la nuna situacio?
Kio interesas la rusojn? Mi nemulte spektas televidon, sed konstatas, ke popularas distra¼oj (ofte parolprogramoj kun granda publiko, kie virino maldecete parolas pri viroj) kaj ludprogramoj. Troviøas kelkaj þajne bonaj nova¼programoj Vremja kaj Novosti, sed ili koncentriøas pri enlandaj aferoj kaj malpli raportas pri eksterlando.
Ni havas diversajn kablajn kanalojn, sed mi konstatas ke CNN tute ne taýgas por esti informita. Oni devus spekti øin la tutan tagon por kompreni same multe kiel dum unuhora spektado de norvega nova¼elsendo, kaj plejparton de la aýtuno ili plenigis per la parodia Klintona umado. Malgraý interreto (kie eblas, tre malrapide, legi norvegajn nova¼ojn) mi tute ne scias kio okazas en la mondo. Petrozavodsk fariøas mia mondo. Sed tiel þajnas ankaý por multaj junaj rusoj, kun kiuj mi renkontiøis. La mondo, ja eæ Ruslando fariøas tiom granda, tiom malfacile alirebla, ke oni koncentriøas pri la proksimaj øojoj kaj defioj.
En Norvegio oni diskutas la veteron. Tie æi la æef-temo estas la monkurzo. Mankas aý rubloj, aý dolaroj aý ambaý. La kurzo saltas supren kaj malsupren, kaj la nigrþanøantoj havas facilan tempon. Flegme ili foliumas monbiletojn, kaþe, kun nigraj kepoj, nigraj ledjakoj, hararo mallonge tondita kaj ofte sunokulvitroj eæ en la vintro! Kial ili æiuj samas? Estas iu aparta raso tiuj nigrjakuloj!
Mi ne vidas multajn almozulojn. Estas kelkaj, kompreneble, pli multaj ol fruaýtune, kvankam nun pro la frosto ne eblas peti ekstere. Mi ofte donas, sentas tion devo. Ili æiam memorigas min pri malsimileco: se la æi-tiea vivo tro malfaciliøos, mi facile eskapos. Tio pikas la konsciencon, sed mi provas konvinki min, ke ne estas malpli morale uzi miajn modestajn monrimedojn æi tie ol en Norvegio, eble eæ inverse.
Estas minus 30 gradoj ekstere. Hieraý mi vidis stratajn glacia¼vendistojn.
Dum apenaý eblas forigi la gantojn sen ekhavi frostdifektitajn fingrojn,
ili restas surstrate. Kaj homoj aæetas glacia¼ojn. Kompreni æi-landon?
Neniam!
Sherlock Holmes2 estas la plej konata kreita¼o de Arthur Conan Doyle. Fakte æiuj aliaj verkoj de Doyle falis en la puton de forgeso, nur Holmes postvivas. Sekve oni scias øenerale malmulte pri la ceteraj verkoj de Doyle, romanoj, poemoj (mia leksikono informas iom malice "inter ili estas kelkaj bonaj"), historiaj verkoj kaj studoj pri spiritismo. Sherlock Holmes superombras æion. Pro la sukceso de Holmes, Doyle fakte eæ provis "murdi" lin, sed la apetito de la publiko estis nesatigebla -- la legantoj postulis pli da aventuroj. Sherlock Holmes æiam denove resurektis.
Sherlock Holmes estis iom danda karaktero, spertulo en abunde da fakoj, droguzanto (nuntempe absolute ne politike korekta), fervora traktanto de la violono, kaj amiko de Doktoro Watson. Kune kun la iom pli ordinara doktoro li solvas misterojn kaj enigmojn. Doktoro Watson rakontas la traviva¼ojn al la publiko.
Doyle estis unu el la inspirantoj de la moderna detektivromano. La konvencioj, la nemalhaveblaj ingrediencoj de tiu øenro estis siatempe ankoraý ne tiom rigidaj kiel hodiaý. Oni povas ekzemple legi "La æashundo de Baskerviloj" ne nur kiel unu el la plej fruaj detektivromanoj, sed ankaý kiel nepon de gotika romano pri fantomoj: finfine æiu supernatura fenomeno havas tute racian klarigon.
En tiu romano temas pri fantoma æashundo, kiu hantas dumnokte la anojn de la familio Baskerville tra la erikejo. Kompreneble Sherlock Holmes ne povas akcepti, ke tia supernatura besto ekzistas. Sekve li eltrovas, kunmetante æiujn fakterojn, la misteron de tiu fenomeno. Holmes fidas precipe sian racion, ja tiel rapide iras la æeno de liaj pensoj, ke la fidela amiko Doktoro Watson æiam denove miras pri la kvazaý miraklaj rezultoj. Doktoro Watson reprezentas la legantojn, kiuj eble ne æiam atingas la nivelon de brileco de Sherlock Holmes. La tasko de la brava doktoro estas: agi kiel katalizilo por Sherlock Holmes kaj adori la intelekton de sia brila amiko.
La intrigon vi eble trovas iom banala. Se vi ne þatas krimromanojn, tiam legu tiun romanon pro la beleco de la lingva¼o3. La traduko estas elstare bona (mi legis kelkajn fragmentojn de la romano ankaý en la angla). Iu hazarda frazo donas pli klaran bildon ol mia laýdo:
"Mirinda loko estas la erikejo, -- li diris æirkaýrigardante al la ondanta montetaro, longaj verdaj huloj kun krestoj el zigzaga granito suprenþaýmantaj je fantaziaj sputoj."
2. Auld esperantigis prudente æiujn nomojn. Mi respektas tiun decidon, sed tamen mi ne sekvas øin en tiu priparolo.
3. Eblan demandosignon mi sendas æi tien al piednoto: Mi ne komprenas, kial Auld tradukis noktomanøi (angle supper) kiel lastmanøi (P. 142).
Wolfgang Kirschstein
Arthur Conan Doyle.
La æashundo de la Baskerviloj 9 IRK
Harry Harrison.
La stratoj de Aþkelono 2 IRK
J.R.R. Tolkien.
La Kunularo de l'Ringo 24 IRK
J.R.R. Tolkien.
La du Turegoj 20 IRK
J.R.R. Tolkien.
La Reveno de la Reøo 20 IRK
Elektu la librojn kaj sendu al la redakcia adreso (RU-620077 Jekaterinburg-77, ab. ja. 67, Ruslando) la pagon per la internaciaj respond-kuponoj. La sendokosto estas enkalkulita.
La favor-preza oferto validos dum la tuta Jubilea Jaro de la plej konata el la esperantistaj verkistoj, kiu en novembro fariøos 75-jara.
Bonan legadon!
Kadre de Liro-99 okazos kvin konkursoj.
Bonvolu sendi tri tajpitajn, komputile kompostitajn aý tre klare skribitajn ekz-ojn de la originalo (por la 4a branæo ankaý de la traduko) øis la 1a de oktobro 1999 laý la adreso RU-620077 Jekaterinburg-77, ab. ja. 67, Ruslando. La karikaturoj devas esti senditaj unuekzemplere kaj uzi nur nigran koloron sur blanka papero.
Subskribu vian konkursa¼on per pseýdonimo kaj aldonu slipon kun indiko de la pseýdonimo, aýtenta nomo kaj poþta adreso.
Oni ne rajtas sendi verkojn, kiuj jam estis publikigitaj aý premiitaj en aliaj konkursoj.
La laýreatoj de Liro-99 ricevos valorajn libropremiojn. La rezulto estos anoncita je la Zamenhofa Tago. La organizantoj rezervas al si la rajton øis la 31a de decembro 2001 publikigi la ricevitajn konkursa¼ojn en La Ondo de Esperanto aý en aparta eldona¼o, kondiæe ke ili avertos pri tio la aýtoron øis 1 feb. 2000.
Sukcesojn!
La nova jaro promesas esti rimarkinda. La unua numero estos duoble dika, kaj prezentos antologion de la plej bonaj eroj el la 25-jara aperado de la revuo, pretigota kune de øiaj tri redaktoroj. Regule la numeroj havos plenkolorajn kovrilojn kaj aldonajn paøojn. BEL renovigis sian aranøon. Neabonantoj rajtas peti specimenon de la kolor-kovrila prov-numero de Juna Amiko (p.f. 193, HU-1368 Budapest, Hungario).
Por indiki, kiajn interesajn lega¼ojn oni povas trovi en la revuo, ni prezentas unu parton el kvar-parta rakonto Birdo-rezista fenestro? Ni sendas æi tiun komunikon al 32 gazetoj; æiun parton al ok el ili. Do, kiuj abonas aý legas plurajn gazetojn, havas þancojn trovi kaj kunmeti la tutan rakonton.
Géza Kurucz (redaktoro)
Stefan MacGill (administranto)
Kelkajn jarojn poste, inøenieroj el Britio, konstruantaj alt-rapidan
trajnon, legis pri tiu pafilo. "Hmmm!", ili pensis; "En Britio estas multaj
birdoj. Eble ni pruntu tiun pafilon kaj testu la antaýajn fenestrojn de
nia provtrajno." NASA konsentis, kaj sendis al ili la pafilon. La britaj
inøenieroj metis la pafilon antaý la lokomotivo, enmetis plurajn mortintajn
kokinojn kaj pafis... terure! La vitro frakasiøis en mil pecetojn.
1771. Kor¼enkov A. Esperanto post la jaro 2000. -- Rotterdam: UEA, 1998. -- 20 p. -- (Diskutkajero; Vol. 1). -- (Donaco de A.Kor¼enkov).
1772. d'Arnaud J. La besto de Vakareso: Romano / Trad. el la okcitana, postpar. J.-L.Tortel. -- Dobrichovice: KAVA-PECH, 1998. -- 96 p. -- (Donaco de P.Chrdle).
1773. Esperanto-russkij slovarj = Esperanta-rusa vortaro / Komp., pref. A.Kor¼enkov. -- 2a eldono. -- Jekaterinburg: Ruslanda Esperantisto, l998. -- 32 p. -- (Donaco de Ruslanda Esperantisto).
1774. Suonuuti H. Terminologia gvidilo / Trad. el la angla S.Fiedler. -- Rotterdam: UEA, 1998. -- 38 p. + 4 p., il. -- (Donaco de UEA).
1775. Vivo kaj morto de Wiederboren: Originala novelaro / Komp., pref., notoj A.Kor¼enkov. -- Jekaterinburg: Sezonoj, 1998. -- 80 p. -- (Serio "Legu kaj lernu". Vol. 1). -- (Donaco de Sezonoj).
1776. Andrejeva T., Brovina L. Anglijskij jazyk: Teksty i zadanija po filosofii. -- Jekaterinburg: Uraljskij gos. unive., 1997. -- 40 p. -- (Donaco de D.Jerjomenko).
P. 18-22. International Auxiliary Tongue. Natural and Artificial Languages.
Ni gratulas la solvintojn!
La korektaj respondoj: 1. Muziko; 2. Du; 3. Melodio; 4. Mi; 5. Orelo; 6. Ekspert'; 7. Ac; 8. Tigro; 9. Optik'; 10. En; 11. Najtingalo; 12. Fenestro; 13. Pacifiko; 14. At; 15. Feo; 16. Opal'; 17. La; 18. Dekaproj; 19. Ekvatoro; 20. Prioro; 21. Pavo; 22. Kafo; 23. Tar'; 24. G; 25. Da; 26. Kolegi'; 27. Tago; 28. Gel'; 29. Il; 30. Kol'; 31. Fi; 32. Obl; 33. Kart'; 34. Oro; 35. Kle'; 36. Nord'; 37. Tre; 38. Ulul'; 39. Barko; 40. At; 41. Okcident'; 42. Ujo; 43. Ejo; 44. Rara; 45. Ibis'; 46. Ba; 47. Or'; 48. Po; 49. Se; 50. Er; 51. Impreso; 52. A; 53. Aktor'; 54. Testud'; 55. Erar'. Abio; kato; lepor'.
Tatjana Kulakova
Bonvolu enmeti la literojn, kiuj kompletigas la unuan vorton kaj komencas la duan. La respondoj devas atingi la redakcion antaý 20 apr.
Nikolaj Batyrev (Ruslando) 23.00 RUR
Solomon Cins (Israelo) 25.00 NLG
Solomon Cins (Israelo) 10.00 USD
Svetlana Gasjuk (Ruslando) 55.00 RUR
Walter Kobelt (Svislando) 10.00 CHF
Jos. R. Koch (Svislando) 9.00 CHF
Tapio Sormunen (Finnlando) 48.00 NLG
Bruna Spagnolo (Italio) 10 000.00 ITL
Cristoph Scheidegger (Svislando) 11.00 CHF
Eric Walker (Britio) 67.50 NLG
Entute en 1998 101.93 EUR
Tatjana Kulakova (Ruslando) 115.00 RUR
Vladimir Reþetnikov (Ruslando) 60.00 RUR
Entute en 1998 6.98 EUR
Natalia Rjumina (Ruslando) 10.00 RUR
Entute en 1998 0.39 EUR
Eæ la plej etaj sumoj estas bonvenaj. La rublajn donacojn sendu poþte al la redakcia adreso. La moskvanoj povas pagi al nia moskva reprezentanto Oksana Kostousova (Tel: 4987212). Donacoj de alilandaj amikoj estas bonvenaj æe UEA-konto ueso-z.
Perla Martinelli
Heroldo de Esperanto. 1998: 15-16
Malpacienca elreviøo de E-varbantoj eviteblas per la supozo: El Cent personoj, al kiuj ni parolas pri E., eble unu interesiøas. El cent, kiuj interesiøas, eble unu komencas lerni la lingvon. El cent, kiuj lernas, eble unu enviciøas aktive en la movado. Kvankam tiaj taksitaj proporcioj ne estas ekzaktaj, ili helpos almenaý eviti tro grandajn esperojn...
Aýdinte kaj leginte ion tre ofte, homoj øin akceptas pli facile. La reklamado de grandaj firmoj pruvas tion. Do per koncizaj sloganoj ofte publikigataj ni povas helpi la disvastigon de Esperanto. Jen kelkaj ekzemploj de tiaj sloganoj:
Latina lingvo vivas -- almenaý en Finnlando -- novan renesancon kaj latinlingvaj nova¼elsendoj de la Finna radio estas farataj eæ internacie. Antaýe la lingvo latina estis øenerale konsiderata nur kiel lingvo de medicino kaj teologio. Sed nuntempe øi fariøis pli populara almenaý en universitataj rondoj... Æar la pledantoj de la latina uzas plurajn samajn argumentojn kiel ni esperantistoj, fariøas facile imagi, ke Esperanto kaj latino estas konkurantoj. Tiel ja estas, kiam ekz. ambaý lingvoj estas proponataj kiel pontolingvo de internaciaj organiza¼oj...
... Ankoraý ne venis tempo, ke Esperanto ricevu vastan publikan agnoskon. Sed esperante, ke tio iam okazos, ni ne timu la latinan kiel konkuranton aý konsideru øin (kiel ankaý ne la anglan) nia malamiko.
Esperantolehti. 1998: 5
Roy Simmons, Angela Tellier
La Brita Esperantisto. 1999: 946
Adreso: RU-652870 Me¼dureæensk-11 Kemerovskoj obl., pr. Stroitelej, 30, Ruslando.
Adreso: RU-184291 Murmanskaja obl., Novozerskij rajon, p. Revda, OJu 241/23, 10 otrjad, Seryh Igorj Viktoroviæ, Ruslando.
Adreso: Vladimir Kosolapov, RU-353470 Gelenøik, ul. Lomonosova, 5a, Ruslando.
Adreso: RU-194156 Sankt-Peterburgo, ab. ja. 5, Go¶þtejn V.R., Ruslando.
zpehar@hotmail.com
![[Subtitolo]](Lo-suba.gif){kind=small}