Okaze de la 73a SAT-Kongreso en Moskvo, Ruslando, ni diskutis pri la ekologio en la gastlando de la kongreso kaj sekve verkis rezolucion, kiu direktiøas unuarange al la nuna prezidento de Ruslando, Vladimir Putin:
Ricevinte la samajn informojn el diversaj flankoj -- ekzemple de la ruslanda NRO Sociala Ekologia Unio de Ruslando, Moskvo -- ni konstatas:
1. La nuna registaro de Ruslando sub la prezidento Putin aboliciis la þtatan komitaton pri ekologio kiel memstaran organiza¼on. Ekologio nun estas observata de la ministerio pri resursoj (aý ekonomio). El vidpunkto de bona registrado tio estas kontraýproduktiva æar øuste tiu fako efikas ofte malbone al la ekologio. Do, sendependa komitato aý ministerio pri ekologio estas bezonata por havi separitajn potencojn.
2. Rilate al la siberiaj arbaroj -- la tajgo -- nun estiøis granda problemo, æar la prezidento Putin aboliciis ankaý la sendependajn arbarkomitatojn (ruse: "Leskom"). Ni scias el komunika¼o de rusa NRO "Tajga" (ligita kun SEU) kaj propraj spertoj (M. Westermayer dum vojaøo inter Dalian (Æinio) kaj Irkutsk (Ruslando)) ke grandega amaso da ligno estas eksportata al Æinio fare de æinaj entreprenoj. La mastrumado de la siberiaj arbaroj devus esti bone kontrolata de la þtato mem, æar arbaro havas multajn efikojn: ne nur al la klimato kaj por reguli la akvo-sistemon kaj tiel por preventi inundojn, sed ankaý por garantii la bonan staton de la biodiverseco. Þtataj arbarogardistoj estas bezonataj por protekti la bestojn -- ekz-e ursojn kaj tigrojn -- kontraý æasbanditoj. La þtato devas zorgi pri la sekureco de la gardistoj. Ni agnoskas, ke Ruslando havas multajn grandajn naturprotektitajn areojn "Zapovednik" -- ili devas esti defendataj de la þtato.
A: Ni petas la ruslandan registaron -- nome la prezidenton Putin -- tuj restarigi memstaran ekologian komitaton.
B: Ni petas la ruslandan registaron fari arbaropolitikon, kiu respektas la naturajn resursojn por protekti la grundon kontraý erozio kaj tiamaniere protekti la sistemon de la rusaj riveroj kaj lagoj, kaj same grave por protekti la biodiversecon kaj la sovaøajn bestojn kontraý æasbanditoj.
Redaktis Sándor Horvath kaj Manfred Westermayer
Esperanto
sonis en la Sankta lando"Vi certe scias, ke la æefa strato en Tel Avivo portas la nomon de d-ro Zamenhof, la kreinto de Esperanto, kiu estis judo kaj cionisto."
Tiamaniere rezonante oni apenaý trovus kongreslandon. Eæ Usono, "lando de libereco, lando de estonteco" laý Zamenhof, havas limigojn por vizpetantoj (pri tio oni demandu, ekzemple, polojn). Tial la Estraro æiam seræas ekvilibron elektante UKejojn, foje akceptante kongresi en maldemokratiaj kaj eæ en diktaturaj landoj (lastatempe: Pekino 1986, Varsovio 1987, Havano 1990) por ebligi -- koste de formala subteno de la reganta reøimo -- al lokaj esperantistoj gustumi la internacian vivadon de Esperanto. Tamen Tel Avivo en 2000 ne estas Kolonjo en 1933, Romo en 1935, eæ ne Madrido en 1968.
La sankta lando de tri grandaj religioj prezentis multegajn eblojn por ekskursi, kaj denove montriøis ke la organizantoj ne konsideris la turismemon de kongresanoj; oni plendis ke en la unuaj tagoj la atendovico æe la ekskursa giæeto estis longa, poste neniu ekskurso havis liberajn lokojn. Ni esperu, ke sekvont-jare oni havos pli da de¼orantoj kaj pli vastan oferton. La rimarkinda aktivado de la zagrebanoj certe donos fruktojn post unu jaro, kaj necesos øardenistaro por kolekti ilin.
En la kongreso oficiale fondiøis Astronomia E-Klubo, kiu sojle de la kongreso sukcesis eldoni sian 72-paøan almanakon kaj proponis viziton al Astronomia Observatorio por observado de la nokta æielo.
Tuta teamo venis en la kongresejon kaj filmis dum pli ol ses horoj, i.a. la aýkcion, internacian vesperon, konversacian rondon, libro-servon kaj la kongresan radiostacion kaj intervjuis plurajn kongresanojn kaj LKK-anojn. La materialo aperos en la populara programo Roim Olam (Oni vidas la mondon) de la nacia televido.
Kiel dirite, aliøis neniu el landoj arabaj kaj neniu jugoslaviano. Nur 29 ruslandanoj aliøis, kaj ne æiuj aliøintoj sukcesis veni.
Ankaý la aýtoro de tiu æi artikolo verkis øin ne per la propra sperto, sed uzante la materialon de la kongresa kuriero STel-Avivo Senpaýze, kiun István Ertl afable sendis per la komputil-reta poþto. Dankon!
Halina Gorecka
La 18 infanoj venis el tiom da landoj, ke krokodilebloj malmultis; pluraj el la nedenaskuloj faris herkulajn strebojn interparoli en Esperanto. La manlaboraj aktiva¼oj sub gvido de Ankica (farbado de tola¼oj, kunmeto de kolæenoj, plektado de pojno-rubandoj) pruviøis tre popularaj, kaj kvankam en si mem ne-lingvaj, postulis alt-gradan aýskult- kaj kompren-kapablon kaj spronis multan babiladon.
Pli rekte lingva estis komuna ludo plani magazenon, aktiveco jam priskribita en la hejmpaøo de IIK. La infanoj kreis afiþojn por la vendejo. Ili krome verkis kaj aktoris reklamon por øi, kiun oni vere registris kaj poste je æies amuzo spektis.
La programo entenis plurajn ekskursojn, kaj programon ne tro densan, por lasi eblecojn por libera ludado kaj amikiøo. Entute, neforgesebla semajno!
Informilo por la 34a IIK jam aperis, kun speciala inkluziva prezo de 109 EUR øis 30 sept. 2000. Poste validas 129 EUR øis la jarfino; plie laý þtupoj øis 179 EUR por lastmomenta aliøo. Petu informilon/aliøilon de la subskribinto: Bethlen G. u. 2, HU-2030 Érd, Hungario Rete: stefan.macgill@galamb.net.
Stefan MacGill
Tiucele ni, partoprenantoj de la 1a Seminario por Arabaj Esperantistoj en Amano, Jordanujo, de la 22a øis la 24a de julio 2000, diskutinte pri la temo "Tutmondiøo kaj la arabaj landoj", proponas al la membraro de UEA la jenajn realigindajn punktojn:
1) UEA okupiøu pri disvastigo de Esperanto precipe en landoj, kie ne ekzistas lokaj fortoj;
2) Niaj fortoj estas limigitaj kaj sekve ni koncentru nian agadon æefe (kvankam ne ekskluzive) je unu-du el la arabaj landoj. Parto de nia celo estu krei en tiuj landoj arabajn esperantistojn kapablajn siavice disvastigi la lingvon en pliaj arabaj landoj;
3) Jordanujo kiel facile alirebla lando kun favoraj kondiæoj estu unu el tiuj landoj;
4) Komencaj paþoj estu:
a) pretigo de taýgaj arablingvaj inform-materialoj;
b) organizado de kurso en Jordanujo per utiligo de lokaj fortoj kaj internacia helpo;
c) komunikado kun universitatuloj en la koncernaj landoj cele al organizado de komunik-reto kaj eventuale de kunveno de fakuloj pri lingvaj kaj kulturaj problemoj kun internacia partopreno por i.a. informi la fakulojn pri la valoro de Esperanto kiel universitata stud-objekto;
æ) konversacioj inter la Araba Komisiono de UEA kaj israelaj esperantistoj pri la manieroj laý kiuj ili povus helpi en tiu æi iniciato.
UEA subtenas tiun iniciaton. La celoj de la Eýropa Jaro de Lingvoj kongruas kun tiuj de la E-movado, al kiu øi donos okazon diskonigi siajn lingvopolitikajn celojn. Eæ se la Jaro formale celas nur la lingvojn "rekonitajn de la membroþtatoj" øi ebligos partoprenon ankaý de E-organiza¼oj per projektoj kongruaj al la celoj de la Jaro. Krome oni povas antaývidi, ke ¼urnalistoj k.a. interesitoj ne limigos sin nur al la þtataj lingvoj sed povos interesiøi ankaý pri Esperanto kaj la perspektivoj por øia pli vasta uzo en Eýropo.
La Jaro ricevos atenton i.a. en la traktado de la kongresa temo de la Zagreba UK, "Kulturo de dialogo -- Dialogo inter kulturoj" kaj en la eldona agado de UEA, t.e. revuoj kaj libroj. Landaj asocioj devus atenti øin en siaj aranøoj kaj eldona¼oj, kaj klopodi kiel eble plej multe kunlabori kun neesperantistaj asocioj kaj fakuloj.
Por evoluigi ideojn pri la esperantista kontribuo al la Jaro, estas formiøanta kunaganta grupo kiun kunordigas Anna Ritamäki: Adreso: Dragsfjärdsvägen 690, FI-25700 Kimito, Finnlando Rete: anna.ritamaki@kolumbus.fi.
GK UEA
Ekde 1994 la Estraro de UEA asignas Subvencion Cigno al projekto, kiu kontribuas al disvastiøo de Esperanto en la Tria Mondo. La subvencion financas la japana esperantisto Etsuo Miyoshi kaj øi valoras 500 mil enojn (æ. EUR 4900).
La æi-jaran subvencion ricevis la projekto Indiøenaj Dialogoj, lanæita antaý du jaroj kun la celo krei komunikan reton inter organiza¼oj de indiøenaj popoloj per la uzo de interreto kaj Esperanto. Tiu æi komplete novspeca projekto estas ne nur unu el la plej kuraøaj sed ankaý unu el la plej sukcesaj Esperanto-rilataj projektoj de multaj jaroj. La projekton iniciatis ges-roj Bessie Schadee kaj Sylvain Lelarge el Nederlando.
GK UEA
KEF
2000: sperto jarmilsojlaLa Finnlanda æefurbo Helsinko, unu el la æi-jaraj Eýropaj Kultururboj, æefurbis en la mondo de originala esperantokulturo.
La multkultura centro Caisa prezentis KEFon kiel eron de sia somera programo. KEF ricevis atenton gazetaran, radian kaj televidan. Malfacile troveblus pli taýga ejo, kaj la programo, la ejo kaj la etoso estis proksime ligitaj.
La ejoj de KEF 2000 atentigis pri la unua KEF de 1986 en Upsalo (Svedio) kaj pri la postaj. La kreinspira kaj senpapaga festivalo vivigis kulturon kvin pliajn fojojn en sia startlando kaj en Danio, de kie øi portiøis tra la unua KEF en propra Esperantodomo (Lesjöfors, Svedio, 1998) al Finnlando. Jen afero atentita salonnome.
Æefsalonis Fritzon, laý Per Aarne Fritzon, unu de la æefideantoj de la KEF-koncepto: "Ni volis nete fokusigi nian komunan, vivantan kaj daýre kreiøantan kulturon." En Fritzon ankaý realiøis revo atestanta pri la kultura evoluo kaj vastiøo: plene esperantlingva diskoteko. Eble jam en 1986 iu kuraøis revi pri øi.
En salono Wiese, laý Martin Wiese, la æefa verkisto kaj kantisto de la rokbando Persone, naskiøinta por KEF-1996, prezentiøis literatura analizo de rokliriko kaj du akademianoj klere kaj nuancotrove debatis pri literaturaj vortoj. Kiel libroservo kun oferto fidela al la programenhavo servis salono Mansson.
La plejparto de la preskaý 200 partoprenantoj amasdormis en lernejaj æambroj nomitaj laý pliaj KEF-organizintoj. Plej verþajne pluraj de tiuj nomoj denove troveblos en gravaj KEF-pozicioj, ne kiel pordoþildoj, sed kiel organizantoj.
Post tiu æi KEF jam brilas pluraj steloj sur la esperanta rokmuzika æielo, tiom da ke Persone jam sperteblas kiel vivanta legendo: "La Beatles de la esperantomondo" (titolo de intervjuo kun la bando en distrotema semajna aldongazeto). Dolæamar lumigas kaj mistifikas Finnlandon por Lingvo Intermonda, Esperanto Desperado trovis sian propran voæon per Amplifika spico kaj Juhani Haavisto ... jes, li revenis. Æu ne? de 1991 laý Promesoj (postkoncertaj) ne estos la lasta muzikeldono kun liaj kanta¼oj.
Ne prezenteblas la tuta KEF-oferto, sed ankoraý mi malkaþu la recepton de KEF -- øi ja tute ne estas sekreta. Temas pri entuziasmo kaj fiero pri la realaj esperantismaj valoroj, laý la jena programdeklaro: "Glata aranøo kaj festeca kadro kreu atmosferon koncentritan kaj intensan kaj des pli inspiran." (Fritzon)
La varmo de la KEF-kultura eksplodo sendube maturigos ankoraý pliajn øuindajn fruktojn sur la arbo de originale esperanta kreemo. Eble ankaý vi kaptis kelkajn fajrerojn, senterojn de la sperto jarmilsojla.
Anna M. Ritamäki
Rande de la konferenco okazis kunveno de Tutmonda Asocio pri Kibernetiko, Informadiko kaj Sistemiko (TAKIS), kiu decidis þanøi sian strukturon pro la dissolviøo de la Internacia Asocio pri Kibernetiko, kiu øis nun uzis tri lingvojn: la anglan, francan kaj Internacian; TAKIS estonte uzos krom la Internacia la anglan kaj la germanan, kiel la lingvojn de Shannon kaj Schmidt, la patroj de la kibernetiko. Krome dumtempe øi uzos la lingvon de sia venonta kongresloko kaj la gepatrajn lingvojn de po pli ol triono de la membraro. La kunveno akceptis inviton de la universitato de Nitra (Slovakio), okazigi TAKIS-kongreson en somero 2002.
Dum la 85a UK en Tel-Avivo okazis kune kun la 53a Internacia Kongresa Universitato ankaý la 5a Internacia Studadsesio de AIS. Dum po ok lecionoj prelegis OProf. Tonkin pri la poeto Shakespeare (Þekspiro) kaj PDoc. Barandovská pri Flavius Josephus, historiisto de la juda milito. Krome kontribuis al IKU AISanoj OProf. Wandel, rektoro de IKU, PDoc. Eichhorn kaj ADoc. Bojaøieva.
Kiel dum la AIS-IKU en Berlino montriøis, ke la scienca programo trovas same viglan intereson æe la kongresanoj kiom la arta. Tial AIS klopodos ankaý dum la 86a UK en Zagrebo okazigi sciencan kursprogramon. Sed pro la konsiderindaj kostoj, kiujn nature kaýzas aranøoj tiom ampleksaj en altnivela kongresejo, AIS esploras alternativojn pri la organiza kadro de AIS-IKU.
AIS okazigos sian sekvan studadsesion en Sibiu (Rumanio). Øi komenciøos 22 sep 2000 kaj daýros unu semajnon. Okazos ne nur sciencaj kursoj kaj prelegoj, sed ankaý pluraj publikaj studfinaj ekzamenoj, kie kandidatoj defendos siajn tezojn por akiro de scienca AIS-grado. Detaloj estas scieblaj de Mag. Joanna Lewoc, Senata Sekretario de AIS, Karl-Schwarzschild-Weg 6/317, DE-37077 Göttingen, Germanio
Reinhard Fössmeier
La programo konsistis el rondaj tabloj matene kaj pli etaj laborgrupoj posttagmeze. Grosjean raportas, ke kiel kutime en tiaj kongresoj, neformalaj kontaktoj ekster la oficialaj programeroj estis ege valoraj. En la komputila æambro þi anoncis sur la muro 5 adresojn de TTT-paøoj pri Esperanto, kaj æe la enirejo þi metis varbilojn pri la lingvo.
La gvidantaro de la Asocio invitis Grosjean al la Internacia Kunordiga Grupo, simila organo kiel la Komitato en UEA. Grosjean akceptis la inviton kaj eniris la organon kiel reprezentanto de UEA kaj ILEI.
GK UEA
Osmo
Buller pri malgrandaj lingvojØenerala direktoro de UEA, Osmo Buller, kiu en sia tiama posteno de kultursekretario de Taivalkoski kunfondis la instituton, faris enkondukan prelegon pri la pozicio de malgrandaj lingvoj en la mondo kaj pri la danøeroj minacantaj ilian ekzistadon. La seminarianoj krome aýdis prelegojn de verkistoj, eldonistoj kaj kulturaj agantoj el Finnlando kaj Ruslanda Karelio. Apartan atenton oni donis al la pozicio de la finna lingvo øuste en Karelio, kie post la disfalo de Sovetio la nombro de finnalingvaj gazetoj kolapsis kaj multaj finnaj verkistoj elmigris al Finnlando.
Päätalo-Instituto, kiu en siaj unuaj jaroj estis gvidata de Reima Rannikko, delegito de UEA en la najbara komunumo Suomussalmi, lanæis okaze de sia festo ankaý gvidlibron por finnaj verk-amantoj. En oktobro la Instituto anoncos la rezultojn de sia tradicia fabelkonkurso, kiu æi-jare unuafoje inkluzivis branæon ankaý por fabeloj en Esperanto. La Esperanta branæo tiom sukcesis, ke øi okazos ankaý en la estonteco.
GK UEA
Æeestis 43 partoprenintoj el kvin urboj de la lando: Bogoto, Kali, Ibageo, Soacho, kaj Fusagasugao. La gejunulojn akompanis kelkaj "veteranoj". Gejunuloj kaj "veteranoj" intermiksiøis dum la tri neforgeseblaj tagoj en la eleganta bogota lernejo Thomas Jefferson, (apartenanta al samideano Luis Jorge Santos-Morales), kiu servis kiel kongresejo.
Post la inaýguro, profesoro Luis Jorge Santos-Morales prelegis pri la historio de Esperanto kaj pri la indiøenaj lingvoj en Ameriko. Poste komenciøis la unua parto de triparta E-kurso. Temis pri eksperimento instrui Esperanton en tri horoj, dum tri sinsekvaj tagoj. La unuan tagon finis distra programo sub la gvido de Patrisja Kristancho.
Sekvatage la kongreson komencis prelego de Santiago Alvarez pri la rolo de gejunuloj en la E-movado dum la nova jarmilo, kaj oni diskutrondis pri tio kaj pri ABEJA. Poste æiuj æeestis la ekspozicion pri E-temaj karikaturoj, kiu estis amuza kaj ridiga. Sekvis la dua parto de la kurso kaj prelego de Claudia Florez "Proponi Esperanton kiel duan lingvon por la Æina Popola Respubliko" kaj prelego de Rikardo Kariljo "Æu tutmondiøo sen tutmonda lingvo?". Vespere oni ludis gimnastikon per saltotabulo kaj aliajn sportojn kaj spektis la artan programon, kies æefa ero estis la teatra prezentado de fama hispanklasika verko "La Selestina: Tragikomedio pri Kalisto kaj Melibea" de Fernando de Rojas, lerte ludita de la multfaceta LKK.
Lastatage je 8h30 komenciøis la reta babilado, dum kiu oni sukcesis kontaktiøi kun esperantistoj de diversaj landoj. Sekvis la tria parto de la kurso kaj rakontoj de la veteranoj pri sperto de ilia esperantista vivo. La junuloj konstatis, ke Esperanto vere estas ege utila lingvo per kiu oni povas koni multajn interesajn homojn kaj ampleksigi kaj riæigi siajn horizontojn. Fine de la kongreso oni faris konkludojn, kiuj estas esperoplenaj por la estonteco de Esperanto en la urbo kaj en la lando. Oni interkonsentis okazigi la junularan kongreson æiun duan jaron.
Unu semajnon post la kongreso, komenciøis E-kurso de prof. Luis Jorge Santos.
Gonzalo Bermudez
Ni esperantistoj devas ofte ankaý partopreni tiujn publikajn pacajn manifestaciojn, por ke la homoj sciu ke ankaý ni ne estas fremdaj pri la homaj rajtoj, pri la defendo de malplimultoj. La socio konstatu ke ni estas defendantoj de la homaj lingvaj rajtoj.
Joao Manoel Aguilera Junior
Dum 3 plenaj semajnoj okazis æiutagaj 3-horaj lecionoj en po 2 malsamaj niveloj matene kaj posttagmeze. Æiuvespere okazis programoj, kiujn prezentis æefe studentoj mem. El inter ili la plej popularaj estis Internacia poezia vespero, Lingva problemo en Kanado, Vespero de Gvatemalo, kaj japana kaligrafio.
La tagbulteno NASKa Fasko, kiun bonege redaktis studento Lee Miller, fariøis tiom populara, ke æiuj post la matenmanøo tuj seræis øin por tralegi interesajn artikolojn kaj originalajn verketojn, kaj ankaý informiøi pri diversaj detaloj pri la programo.
Dum la kursaro E-ekzamenojn administris Bill Maxey. Krom usonaj ekzamenoj okazis sesio de la internaciaj ekzamenoj de ILEI/UEA, en kiu partoprenis kvar studentoj (du el Usono kaj du el Japanio). Alexander Shlafer respondecis.
La administrantino de la tuta kursaro, kiu devis okupiøi pri multaj detaloj, demandoj, kaj problemoj ne nur surloke sed ankaý dum la multaj monatoj de preparado, estis Ellen Eddy.
Lokaj E-istoj multe kontribuis al agrabligo de la kursaro per piknikoj ktp. Dum la diploma ceremonio oni oficiale informis ke ekde la venonta jaro NASK okazos ne plu æe SFSU, tamen verþajne en San-Francisko.
Reza Kheir-khah
En la mezo de San-Francisko aperis grandega afiþo sur muro de teatrejo apud la muzeo de moderna arto. Tie aperas en Esperanto: "per niaj flugantaj aýtobusoj, vi atingos iun ajn parton de la mondo". La afiþego videblas kaj legeblas de kvaronkilometro, æar la literoj grandas pli ol duonmetre. Tiu teksto venas el Teach Yourself Esperanto. En recenzo de la artprojekto al kiu øi apartenas, raportisto diris ke øi "per bele ironia gesto verkis odon al la interreto en Esperanto, la esperita universala lingvo kiun parolas preskaý neniu". (ELNA)
Dum la antaýaj dudek jaroj prezentiøis sur la muzea scenejo en Torun 184 grupoj, inter ili 94 eksterlandaj el 25 landoj. Æiu eksterlanda grupo estis invitita helpe de Esperanto, kaj æiu venis kun esperantista tradukanto. Jam dudek jarojn Esperanto servas kiel la laborlingvo de la festivalo. Krom plifaciligo de la organizado kaj malaltigo de la kostoj, la uzo de Esperanto ebligas krei amikan egalecon inter la æeestantoj.
Por la jubilea aranøo estis invititaj ses muzikaj grupoj el diversaj regionoj de Pollando kaj ses eksterlandaj grupoj: ¬alejka (Siberio, Ruslando), Nasib (Dagestano, Ruslando), Haradnica (Bjelorusio), Tarisnyás II (Hungario), Ballangó (Vojvodino, Jugoslavio) kaj Aragón (Hispanio) -- æiuj antaýe estis laýreatoj de la publikaj premioj "por la plej simpatia grupo".
Komencante la jubilean renkontiøon la urbestro de Torun festsalutis la muzikistojn sur la korto de la malnova urbodomo, de kie per la tradicia pola polonezo komenciøis parada promenado tra la stratoj de la malnova urbocentro al la amfiteatro de la Etnografia Muzeo. Tie la renkontiøon oficiale inaýguris trumpetsignalo kaj tradicia saluto -- komenco de la pola popola kanto el la plej proksima regiono Kujavio -- "Bonan tagon, øoje ni salutas vin!". Poste okazis koncertoj, kaj la publiko elektis la plej simpatiajn grupojn. Tiujn titolojn æi-jare ricevis la pola grupo Kujawioki kaj inter la eksterlandaj la hispana Aragón.
Æiuj grupoj muzikis kaj dancigis la publikon ankaý en la apuda etnografia parko kaj kantis en Esperanto dum la aparta renkontiøo por esperantistoj.
Pri la aranøo abunde informis la lokaj gazetoj kaj televido. Æiuj menciis la rolon de Esperanto dum la aranøo kaj la specife amikan etoson. Specialan raporton preparis ankaý la E-Redakcio de la Pola Radio.
Ankoraýfoje evidentiøis, ke muziko kaj Esperanto proksimigas homojn.
Teresa Nemere
Dum æiu el la lastaj tri semestroj enskribiøis æ. 100-120 gestudentoj por la E-kurso 40-hora (po 2 x 2 horoj semajne), post kiuj ili devis pretigi:
-- minimume 5-paøan tradukon el Esperanto al la hungara, en temo elektita laý la fako de la koncernata studento;
-- skribi t.n. akceptan tradukon el Esperanto al la hungara æirkaý duonpaøan, inter rigoraj cirkonstancoj el la teksto de la studlibro de la kurso, por povi partopreni en la parola ekzameno;
-- dum la parola ekzameno la kursestro, Tibor Papp demandadis la gestudentojn pri la materialo de la studlibro, finfine -- por la ekzamen-noto "bonega" -- ili devis paroli pri bildo aý pri situacio.
Jen la nombroj de la gestudentoj sukcese trapasintaj (æ. 60% de la enskribiøintoj) dum la tri lastaj semestroj: 7 jun 1999 -- 85 personoj, 19 jan 2000 -- 62 personoj, 6 jun 2000 -- 75 personoj.
La E-kurso por la sekva semestro estos anoncita ankaý por la aýtuna semestro de la jaro 2000.
La gestudentoj traseræas la grandan bibliotekon de la universitato por trovi fakkonvenan libron, sed la fakoj estas multe pli ol la temoj de la libroj, perioda¼oj, do se troviøas donacemaj esperantistoj en nia movado, mi petas ilin donaci diversajn faklibrojn por la E-instruado. Æiuj fakoj estas bonvenaj! Adreso: HU-4031 Debrecen, Trombitás u.12, Hungario Rete: db@satrax.hu.
Tibor Papp
Post kelkmonata prezentado en amaskomunikiloj estis prezentita la rezulto de la voædono. La unuan lokon okupis Ludwik Zamenhof per 6337 voæoj (kreinto de internacia lingvo). La duan lokon per 3433 voæoj okupis fama pola muzikisto kaj orkestrestro Jerzy Maksymiuk.
Por ni esperantistoj estas granda øojo, ke nia majstro estas æiam plej konata persono en la urbo kaj regiono de sia naskiøo. Esperantisto Jakub Szapiro per 335 voæoj okupis la 20an lokon.
Solenan malkovron de la monumento faris la urbestro Mieczyslaw Gutowski kaj la vicurbestrino Danuta Stanek-Gutowska. La solena¼on partoprenis la prezidanto de PEA Stanislaw Mandrak, estrarano de PEA Jerzy Walaszek kaj æefredaktorino de la E-sekcio de Pola Radio Barbara Pietrzak. La solena¼on ornamis folklora grupo el Hispanio Aragón, kiun gvidis konata hispana esperantisto Augusto Casquero.
La renkontiøo komenciøis per komuna kanto de la Æantoria himno; kiun preparis kolego Vlado Sladeæek el Ostrava.
Poste Stanislaw Mandrak tralegis kelkajn fragmentojn el malnovaj gazetoj pri la unuaj renkontiøoj Æantoriaj. Interese parolis pri la unuaj postmilitaj kunvenoj, unu el la veteranoj de la æe¶a E-movado, Drahomir Koævara el Ostrava. Kortuþis æiujn poemo de Eugeniusz Matkowski Sur la monto Æantoria..., kiun perfekte legis konata E-aktorino el Krakovo Anna Ramza-Radlowska. Kiel æiam babilado estis akompanata de bongusta æe¶a biero.
Venis ankaý ¼urnalistoj el Gazeta Wyborcza kaj Dziennik Zachodni.
Stanislaw Mandrak
Andrzej Sochacki
Naciaj vesperoj, videofilmoj, prelegoj, tri ekskursoj, lingvoperfektigado estas nur kelkaj el la programeroj, kiujn garnis æiutagaj promenadoj kaj sunumado sur la plaøo. Volontuloj æiutage kantis sub la gvido de Urszula Giercarz. Dum la adiaýa vespero kun bivakfajro kaj kolbasetoj øis malfrua nokto daýris babiladoj, kantoj kaj dancoj.
Boguslaw Sobol
Kvinpetalo:
teatra staøoLa metodo de la instruado kaj divido de la roloj estis laý mi unika. Oni dividis la teatra¼on en kvin aktojn kaj la æeestantaron en kvin teamojn, tiel ke æiu teamo povu specialiøi pri unu el tiuj aktoj. Æiu entuziasme ekspluatis kaj plibonigis siajn aktorajn talentojn!
Arlette Plutniak gvidis la jogan parton de la staøo kaj Michele Guingouin prezentIs la Liberan Danc-arton.
Pro øia elstara sukceso oni jam planas similan staøon por aktoroj kaj teatremuloj 11-18 jul 2001.
Johano Rapley
"Eæ homoj parolantaj tri aý kvar lingvojn malfacile interkomunikas kiam neniu el tiuj lingvoj koincidas. Esperanto estus utila subtenilo por helpi æiujn -- kaj unulingvulojn kaj poliglotojn -- kiam ili komunikas trans lingvajn barilojn. Homoj lernos Esperanton kiam ili havos garantion, ke ankaý aliaj lernas øin, kaj kiam EU povos kunordigi eduk-ministrojn, por ke kunordigitaj decidoj estu faritaj por enkonduki Esperanton en la instruprogramojn".-- deklaris brita socialista eýroparlamentano Richard Corbett.
Ke kun li konsentas pluraj aliaj EPanoj, pruvas opinioj de parlamentanoj, kiuj pozitive respondis al la iniciato de Germain Pirlot trovi subtenantojn de Esperanto en la supera leø-dona instanco de Eýropo.
Laý la raporto de Pirlot je 15 jun 2000 jam 89 (14.21%) eýroparlamentanoj el la 626 diversgrade opinias, ke Esperanto povas helpi por faciligi kaj rapidigi dialogon en Eýropa Unio, en reciproka respekto de la lingvo, kulturo kaj digneco apud aliaj lingvoj.
Laýlande: Belgio (16 EPanoj), Britio (15), Francio (13), Irlando (12), Hispanio (9), Italio (6), Germanio (5), Danlando (4), Aýstrio (2), Finnlando (2), Svedio (2), Greklando (1), Nederlando (1), Portugalio (1), Luksemburgio (0).
Laýpartie: Eýropaj Socialistoj (25), Eýropa Popol-Partio/Eýropaj Demokratoj (21), Eýropaj Liberaluloj Demokrataj kaj Reformantaj (13), Verduloj/Libera Alianco Eýropa (12), Unuiøo por Eýropo de la Nacioj (7), Eýropa Unuiga Maldekstro/Nord-Verda Maldekstro (6), Aliaj (5).
Pli detalajn informojn vidu rete: http://www.rano.org.epanoj.html
A.K.
Unue Georgi Mihalkov prelegis pri "Intima liriko en la Esperanta literaturo". Li parolis elokvente pri la amo kiel ponto liganta du korojn, du animojn, æefe surbaze de verkoj de William Auld, Giorgio Silfer kaj Edwin de Kock.
Sekvis la "Poetika historio de Bulgara nacio" fare de poetino el Plovdiv Lilia Sotirova kun multe da propraj belsonaj trafaj kaj emociaj versa¼oj, kiuj sonis kiel muziko. Pri "Bulgaraj kutimoj kaj popolfestoj" prelegis Radka Stojanova (Razgrad). Nikolaj Uzunov en sia prelego prezentis plurajn profeta¼ojn el la Biblio, klarigante per cita¼oj kiam ili estis eldiritaj kaj kiam realigitaj.
Fine Petko Arnaudov prezentis elektitajn lega¼ojn el la libro de Paul Bennemann Miru, Pensu, Ridu, interesaj por personoj de æiuj aøoj, kaj ankaý matematika¼ojn, kiuj kaptis la atenton kaj ne postulis specifajn matematikajn sciojn.
La programon garnis komuna fotado, vespermanøo en nacistila restoracio kaj ekskurso al vilaøo-rezervejo (kun tipa arkitekturo kaj popolaj metia¼oj) "Arbanasi".
Indas partopreni la Someran E-Universitaton.
Petko Arnaudov
Jam de kvar jaroj tiuj babiladoj finiøas kulmine en la Hispana E-Muzeo en junio. Æi-jare la lasta babilado okazis 25 jun kun la temo: Esperanta Kompoto. Tiu kompoto havis tro da ingrediencoj kaj ni nur povis pritrakti kelkajn -- vivo de la E-grupoj, kursoj de Esperanto, informatiko, la kongreso en Madrido -- kaj ankoraý restis en la kaserolo aliaj dek ok.
Nome de la babilantoj oni transdonis al direktoro de la muzeo L.M.Hernández Yzal memora¼on -- figuron kun la Esperanta stelo en la buþo.
Ni estis malavare gastigataj en æampankelo kaj el la 65 æeestantoj kvardek decidis fini la feston en samideaneca kunmanøado.
Luis Serrano Pérez
En kursoj A (Tendaraj tagoj I) kaj B (Tendaraj tagoj II) partoprenis 3 instruantoj kaj 32 kursanoj el Serbio (Jugoslavio), Rumanio, Makedonio kaj Serba Respubliko (Bosnio kaj Hercegovino). Kroma programo konsistis el sportaj kaj kvizaj konkuroj, retvizitoj al Kvazaýlernejo "Tibor Sekelj", redaktado de murgazeto kaj lerneja bulteno, ekskursoj, tendarfajro. Reprezentantoj de junularaj E-organizoj el kvar balkanaj landoj okazigis unutagan Balkanan Junularan Konferencon (BaJK) kiu æiujare okazas en alia balkana lando.
Internacia Seminario Interkulturo kun Somera E-Lernejo en Æaæak 9-14 jul 2000, kun 30 partoprenantoj el Serbio, Italio, Rumanio, Bulgario kaj Serba Respubliko, estis dediæita unuavice al klasanoj kaj instruantoj en jam ekzistantaj klasoj en la projekto Interkulturo, sed ankaý al æiuj aliaj kiuj interesiøas pri interkultura aplikado de Esperanto. La seminaria programo ampleksis plurajn temojn ("Interkulturo: rezultoj kaj perspektivoj"; "Renkonto kun poeto Ranko Simoviæ -- porinfana poezio en lingvoinstruado"; "La vojaøoj inter kulturoj: Tibor Sekelj"; "Proverbejo: eduka kaj interkultura graveco de proverboj"; "Esperanta kulturo -- pupteatro, filmoj, muziko"; "Naciaj kulturoj de la partoprenantoj"), E-kursojn kaj amuzajn programerojn.
Radojica Petroviæ
Monda
Turismo invitasLa Forumo, same kiel la antaýaj, konsistos el du æefaj partoj: labora (23-27 sep) kaj eduka (26 sep -1 okt). Kadre de la Forumo okazos ankaý la 18a Pola Studadsesio de AIS.
Dum la labora parto okazos la tradiciaj programeroj: raportoj pri E-turismo en 2000, prezentado de ofertoj por 2001, estrarkunsidoj de Monda Turismo kaj prilaboro de Turisma E-Kalendaro 2001. Dum øi okazos ankaý kursoj de AIS, destinitaj æefe por gestudentoj de la dua øis kvina studjaroj de la Internacia Studumo pri Turismo kaj Kulturo.
Dum la eduka parto ni inaýguros la studjaron 2000/01 de la Studumo kaj okazigos la aýtunan ekzamenan sesion por studentoj de la unua studjaro, kun i.a. baza Cseh-metoda kurso de Esperanto, kurso pri turisma informado kaj informa kunveno pri AIS.
Pliajn informojn ricevu æe Monda Turismo: M.Sklodowskiej-Curie 10, PL-85-094, Bydgoszcz Rete: .
Andrzej
Grzebowski
Prezidanto
de Monda Turismo
E-instruistoj Katalin Smidéliusz (Hungario) k Ronald Glossop (Usono) estis inter la prelegantoj en la granda packonferenco en Tromsø en majo; Claude Rouget de¼oris æe informbudo pri E-to. (Norvega Esperantisto)
En sia kunsido en Tel-Avivo la Komitato de UEA distingis kvar aktivajn esperantistojn per honora membreco de la Asocio: Juan Eduardo Bachrich (Venezuelo), Elvira Fontes (Brazilo), Edwin de Kock (Sud-Afriko/Usono) k Sija van Wijngaarden (Nederlando). (GK UEA)
Post 28 okt Radio Aýstria Internacia disaýdigos en E-to, nur se la E-redakcio havigos 500 mil þilingojn. (ORF)
Gazeto O Povo el Fortaleza (Brazilo), kiu gastigos UKon en 2002, aperigis tre favoran tekston de Socorro Acioli pri la Tel-Aviva UK sub la titolo: "Lingvo Internacia: Esperanto debatita en Monda Kongreso". (J.M.A.Junior)
La fama lunæo-reto McDonald's je la tago de la amindumantoj (kiun oni festas en Brazilo 12 jun) æi-jare ornamis siajn paper-tukojn per amdeklaroj en 24 lingvoj; trialoke troviøis "Mi amas vin" en E-to kun klarigo ke øi estas "idiomo kreita por esti parolata de æiuj popoloj". (Brazila Esperantisto)
En Egiptio e-isto Raymond Lecat k aliaj konstruigis þipon Esperanto, kiu estos uzata æefe por turistoj æe la Ruøa Maro. (Esperanto)
Oni inaýguris la unuan ZEOn en Kostariko; temas pri marmora memortabulo kun E-lingva surskribo omaøe al e-isto Carlos Gagini. (Brazila Esperantisto)
Norvega E-Ligo havis 342 membrojn en 1999, je 18 membroj malpli ol en 1998. (Norvega Esperantisto)
Joel Brozovsky, post la 12-jara laborado æe E-Propaganda Asocio de Oomoto, eklaboris en Kalifornio æe ELNA, kies oficeja direktoro Miko Sloper eksiøis el sia posteno. (Esperanto)
Dank' al E-to, e-isto el Zaozhuang (Æinio) Cui Guoqing k rusa e-istino Tanja okazigis en majo sian geedziøan ceremonion dum kiu oni uzis E-ton k la æinan lingvon. (El Popola Æinio)
SAT
KONGRESIS EN MOSKVOOficiale aliøis æ. 70 personoj, kelkdek moskvanoj kaj apuduloj æeestis la aranøojn sen aliøo, por eviti la altajn kotizojn, do entute estis æ. 100 partoprenintoj -- plejparte nejunaj (pli ol 40-jaraj)...
La "teknika" kaj kultura flankoj vere laýdindas: æiun eksterlandan kongresanon oni renkontis en flughaveno aý stacidomo kaj loøigis en komforta hotelo; modele organizitaj estis pluraj ekskursoj -- Moskva Kremlo kaj aliaj vidinda¼oj de la urbo, aýtomobil-uzino ZIL, antikva¼oj kaj industria¼oj de Moskva, Vladimira kaj Ivanova provincoj. Æiu kotizinta kongresano ricevis freþe eldonitan gvidlibron pri Moskvo. Æiuvespere okazis koncertoj -- rusaj romancoj, instrumenta muziko, bardaj kantoj, deklamado k.m.a. En la kongresa libroservo akireblis (tre favorpreze!) eæ PIV, do kelkaj el ni sukcesis aæeti øin post multjara revado...
Sed la kongreso mem lasis sufiæe strangan impreson. Jen interesa rakonto pri Tolkien de A.Kor¼enkov -- øi furorus en aranøo de TEJO, sed por 50-80-jaruloj øi malmulte konvenis: multaj el ili apenaý komprenis, pri kio temas. Renkontiøo kun "rajtodefendanto" Grigorjanc, kiu kreis impreson, ke en la nuna Ruslando civilaj rajtoj simple ne ekzistas -- pri multaj aferoj li pravis, sed ion-tion li forte troigis, do la tuto aspektis neversimila. Frakcio de "distribua ekonomio" pledis pri nelimigita produktado (sendepende de realaj bezonoj) kaj senmona distribuado de varoj -- tio devus liberigi la mondon el sub tiranismo de riæuloj, forigi problemojn de mondeficito k. s. Sed øuste tia sistemo dum jardekoj "funkciis" en Sovetio, do se la aýtoro vizitus nian landon antaý 15-20 jaroj, li vidus triumfon de sia ideo... kaj eble komprenus øiajn mankojn. Laborkunsidoj interesis nur konstantajn partoprenantojn de la kongresoj de SAT.
Do la kongresa programo estis sufiæe malkohera kaj elekto de eroj tre stranga kaj hazarda.
Eæ la orgojlaj gebuboj el la fifama totalisma sekto Teorio de Feliæo trude propagandis siajn nete faþismajn ideojn en terure kripla Esperanto. Iam þajnis, ke SAT (aý nur ties moskvaj membroj?) ne vidas la realan mondon kaj ne scias pri kio okupiøi. Ankaý la falanta nombro de kongresanoj kaj ties solida aøo pensigas pri krizo...
Tamen mi ne volus fini minore. Por pluraj esperantistoj de Ruslando, æeestintaj nur la solena¼ojn kaj koncertojn, la kongreso iøis la unua renkontiøo kun vere tutmonda esperantistaro -- ja venis gastoj eæ el Aýstralio kaj Sud-Ameriko. Iu konvinkiøis pri reala funkciado de Esperanto, iu pliriæigis sian bibliotekon, trovis novajn kaj retrovis malnovajn amikojn; la gastoj konatiøis kun nia urbo kaj lando... do la kongreso estis organizita ne vane.
Moskvaj esperantistoj delonge revas okazigi en Moskvo Universalan Kongreson. La nuna sperto montras, ke eble dume ni ne havas por tio sufiæajn eblojn...
Valentin Melnikov
Parto de la sukceso estas rezulto de tio, ke OKK ricevis subtenon de la Industria Universitato, kiu preskaý senpage disponigis la kongresejon, kaj de Registaro de Moskvo, kiu donis certan sumon al la organizantoj -- tio estas la unua okazo, kiam moskvaj esperantistoj ricevis helpon de oficialaj instancoj sen iuj ajn kondiæoj!
Krome, bonan helpon faris la societo Teorio de Feliæo, kiu tre favorpreze disponigis buson por ekskursoj kaj renkonto de kongresanoj.
Nikolao Gudskov
Siberia
tendaroPartoprenis æ. 60 personoj el Ruslando, Britio, Germanio, Katalunio (Hispanio), Francio, Svedio kaj Urugvajo, inkluzive de 16 eksterlandanoj poste veturintaj al la 56a IJK de TEJO. La okazigo de la tendaro havas gravan signifon, æar la antaýa tendaro, OrSEJT-31, okazis antaý 6 jaroj en Krasnojarsk, kaj ne multaj siberiaj kluboj aý lokaj e-istoj sin montris pretaj esti mastroj de la renkontiøo de tioma skalo. Aliflanke, tio rekonfirmis, ke malgraý foresto de la konstanta lokalo en Tomsko plu ekzistas la klubo; kaj ke øi estas ne surpapera, sed kapabla fari realajn videblajn agojn.
Koncerne la programon, OrSEJT-32 estis planita laý la tradicioj de la tendaroj en 1970-80aj jaroj. Kvankam la tendara slogano estis "Inter Eýropo kaj Azio", la organizantoj mem pri tio þajne forgesis, kaj la gastoj ne konsideris øin. Æar la aliøiloj kaj program-proponoj de la partoprenontoj venis sufiæe malfrue, la programon prizorgis la organizantoj mem kaj aktualigis øin æiutage, konsiderante la kapablojn, spertojn kaj emojn de la tendaranoj.
Fakte plene sukcesa estis la paroliga kurso kun posta ekzameno (apartan kaj grandan dankon meritas Vladimir Opletajev, kiu bonkore surprenis kaj brave plenumis tiun taskon), interpretista konkurso, kantado kaj amikaj rondoj dum la forveturo. En Esperanto estis organizitaj kursoj pri masaøo laý Masayuki Saionji, prelego pri bahaismo, kurso pri hindaj dancoj, aromoterapio, konkurso pri pentrado sur la homa korpo, Neptunfesto kaj aliaj tradiciaj tendaraj aranøoj.
Mankis klerigaj aranøoj pri interlingvistiko, literaturo, ¼urnalismo kaj aliaj, kiujn antaýe tegmentis "Somera E-Universitato". Tamen mankis ankaý ekstremaj okaza¼oj, similaj al la senbridaj kaj frenezaj kursoj-orgioj pri t.n. "libera spirado" en OkSEJT-39 pri kiuj tiel bildece (kaj prave) skribis Valentin Melnikov (LOdE. 1999: 8-9) kaj rakontis la tomskaj partoprenintoj.
Pri la organizaj klopodoj oni povus verki romanon. Kun nostalgio mi rememoras la iam ekzistintan Tendaran Komitaton kun reprezentantoj de la regionaj E-kluboj, kaj la siberian OSER-komitaton, kiam la sukceso de renkontiøo estis rezulto de la komuna movado (SEJM kaj LKS), sed ne de la klubo-organizanto, kies æefa tasko estis prizorgi loøadon kaj manøadon. Tiusence la rezulto de la tendarofina enketado, en kiu la partoprenintoj taksis la tendaran programon preskaý je poento 4 laý la 5-poenta skalo, montras ke la tomskanoj ne fiaskigis la nekutiman taskon.
La lasta atentigo: la averaøa aøo de la organizantoj kaj aktivuloj multe pli proksimis al 40 jaroj, sed ne al 20. Pro tio la tendaro rezultis ne tre junulara.
OrSEJT-32 finiøis. Ni esperu ke OrSEJT-33 okazos pli frue ol post 6 jaroj.
Aleksej Birjulin
Ermita Tar¶an rakontis pri la muzeo ERMI, prezentis lakitajn miniaturojn. L.Abramova (Elektrostalj) alportis rusajn popolajn ludilojn el Dymkovo. Estis organizita ankaý kanta prezentado, rondatabla konversacio, kaj lingva simpozio.
Viktoria Nikiforova
MIA
JARCENTO"Kompreneble, æar CNN havas la televidrajtojn de tiu milito kaj jam nun tiujn por la venonta kaj postvenonta".
"Sed brulantaj oleokampoj videblas".
"Æar temas pri oleo, nur pri oleo".
"Tion scias eæ la idetoj, æie surstate. Tutaj lernejoj estas malplenaj kaj survoje, plej ofte sen instruistoj, en Hamburgo, Berlino, Hanovro..."
"Eæ en Schwerin kaj Rostock. Kaj kun kandeloj, æar antaý æirkaý du jaroj æie..."
"... dum ni ankoraý babilaæas pri la sesdek-oka jam, kiel ni tiam rigorege kontraý la milito en Vjetnamio, kontraý Napalmo kaj kaj kaj..."
"... sed hodiaý ne kapablas levi la pugon dum ekstere la infanoj..."
"Ne kompareblas. Ni havis almenaý perspektivon kaj io kiel revolucio koncepto dum nur kun kandeloj..."
"Sed kompari Saddam kun Hitlero, tio eblas, æu? Ambaý sur unu denominatoro kaj tuj æiuj scias, kio estas bona kaj kio malbona".
"Nu, tio estis intencita metafore, sed intertrakti, pli longe oni devintus intertrakti kaj per ekonomia bojkoto premi kiel en Sudafriko anstataý milite..."
"Kia milito, do? La prezento, kiun bone aranøis CNN kun Pentagono, kaj kiun nun spertas la norma uzanto sur la palvitra¼o aspektas kiel artfajra¼o, speciale aranøita por la sidæambro. Tutpure, neniuj mortintoj. Vi vidas kvazaý sciencfikcia¼on kaj mordetas salitan kuka¼on samtempe".
"Sed la brulantajn oleokampojn oni vidas kaj bomboj falantaj sur Israelo, tiel ke la homoj nun en la kelo kun gasmaskoj..."
"Kaj kiu dum multaj jaroj armis Saddam-on kontraý Irano? Ekzakte, usonanoj kaj francoj..."
"... kaj germanaj firmaoj. Jen, longa listo, kiu liveris kion: abunde da altkvalita¼oj, rakedakcesora¼oj, kompletaj venenkuirejoj kun receptoj..."
"... tial eæ tiu Biermann, kiun mi æiam supozis pacifisto, favoras la militon. Li diras eæ..."
"Nenion li diras, sed denuncas simple æiujn, kiuj ne estas samdirektaj kun li..."
"kaj la infanojn kun la kandeloj, kiuj estas por la paco, li nomas ploraæulinoj..."
"Æar tiuj idetoj estas sen socia celo, sen perspektivo, sen argumentoj, dum ni tiam..."
"... nu Nenio sango kontraý oleo jam diras ion..."
"Sed ne sufiæe. Kiam ni kontraý la vjetnama milito..."
"...nu, Ho Ho Ho Æi Minh! ankaý ne estis frapa argumento ..."
"Æiukaze nun estas la infanoj sur stratoj kaj placoj. Nun ankaý en Munkeno, Stuttgart. Pli ol kvin mil. Eæ el infanvartejo ili partoprenas. Faras silentajn marþojn inter kriegaj minutoj. Mi havas timon! Mi havas timon! -- ili vokas. Tio neniam okazis antaýe en Germanio, ke iu senkaþe konfesas... Laý mia opinio..."
"Opinioj estas merdo! Rigardu tiujn idetojn. Sube Adidas, supre Armani. Dorlotitaj infanaæoj, kiuj nun timas pri siaj þikaj vesta¼oj, dum ni en la sesdek-oka kaj poste kiam temis pri Okcidenta Trajektorio kaj eæ pli poste kontraý Pershing II en Mutlangen kaj aliloke... Estis vere rigore tiam! Kaj nun alþancelas tiuj idetoj kun kandeloj..."
"Kaj do? Æu ne komenciøis tiele en Lepsiko? Mi estis tie, kiam ni æiulunde pace ekde la Nikolaopreøejo. Æiulunde, jes ja, øis tiuj superuloj ektremis..."
"Ne eblas kompari kun hodiaý".
"Sed Hitlero kaj Saddam. Ambaý sur unu poþtmarko. Tio eblas, æu?"
"Æiukaze brulas oleokampoj..."
"Kaj en Bagdado tuta bunkro de civiluloj..."
"Æe CNN ja estas tute alia filmo..."
"Komprenu jam. Tio estas estonteco. Jam antaý la milito ili aýkcias la televidrajtojn kontraý plej alta oferto..."
"Tion vi povas jam anticipe produkti, æar la sekva milito venos certe. Aliloke aý denove æe la Golfo."
"En Balkano kontraý serboj kaj kroatoj certe ne..."
"Nur kie estas oleo..."
"Mortintoj ankaý tiam ne aperos..."
"Kaj timon, veran timon spertas nur la infanoj, nur..."
Tradukis el la germana
Wolfgang Kirschstein
Ergard Budagjan
Silfer eraras verþajne pro memoro pri korespondado inter li kaj mi komence de 1992, el kio rezultis ke en aprilo 1992 mi aperigis (pø. 78) la enkondukon al la Manifesto, mankintan en la oktobra numero.
István Ertl
Mi ege þatas la rubrikon Kurte -- rapide oni ricevas bildon de nia movado. Fotoj kaj aliaj bildoj feliæe ne mankas, ili donas bonan, malpli tedan, aspekton al la paøoj de via revuo.
Frans Cobben
Charles C. Dornan (Skotlando)
Mi iom surpriziøas, ke ne pli da homoj partoprenas la enigmokonkursojn. Eble iuj ludemaj britaj legantoj plibonigos la statistikon. Mi kunsendas respondojn al la enigmoj el la numeroj 6 kaj 7.
A.P. (Jack) Warren (Anglio)
Charles Newman (Anglio)
Æi tiu dokumento ricevas la nomon de la urbo, en Finnlando, kie oni debatis, okaze de la 36a Internacia Junulara Kongreso (1980 07 25 / 08 01), la temon "Esperanto en la 80aj jaroj: celoj kaj metodoj".
Øi ankoraý ne esprimas la oficialan opinion de TEJO kiel organizo, sed nur de tiuj, individuoj kaj grupoj, kiuj subskribis aý subskribos øin. La originalo de la Manifesto troviøas æe FEJO (Finnlanda Esperantista Junulara Organizo), kiu akceptas eventualajn aliøojn en skriba formo øis 1980 12 31.
[FEJO, æe s-ro B.Holmberg, Arentikuja 1 B 253, SF-00410 Helsinki 41, Finnlando.]
1. Krizo de identeco
La subskribintoj konstatis kontraýdiron en la sinteno de la esperantistaro, kvazaý konflikton inter idea superegoo kaj egoo: nia superegoo igas nin prediki al la aliaj homoj pri kelkaj mitoj -- la dua lingvo por æiu / la angla lingvo estas nia malamiko / UNO devas adopti Esperanton, ktp -- kaj laýdegi la lingvon eæ neobjektive okaze de intervjuo; samtempe, inter ni, ni øuas kaj aplikas Esperanton laý tio kio øi efektive estas, sendepende de la pracelaj sloganoj. Tio ja estas krizo de identeco, kaj ni sentas la neceson motivi nian esperantistecon per io pli kohera.
2. Kritiko de praceloj
Ni kredas ke:
a) la oficialigo de esperanto estas nek verþajna nek esenca dum la 80aj jaroj -- oni havu alternativajn celojn;
b) la faligo de la angla lingvo estas nek tasko nek zorgo de la esperantistoj: finfine la angla rolas nur kiel helplingvo, analoge al la franca siatempe (eæ malpli grave ol iam la franca mem); Zamenhof neniam proponis al la E-movado kiel celon kontraýstari la francan, æar por Esperanto li antaývidis pli valoran alternativan rolon.
3. Niaj celoj
Ni celas disvastigi Esperanton por pli kaj pli, iom post iom realigi øiajn pozitivajn valorojn:
a) propedeýtiko por lingvoinstruado;
b) kontaktoj inter ordinaraj homoj;
c) kontaktoj sendiskriminaciaj;
æ) novtipa internacia kulturo.
Lige kun la lasta valoro, ni emfazas ke la seræado de propra identeco igis nin koncepti esperantistecon kvazaý la aparteno al mem elektita diaspora lingva minoritato. La kresko de niaj fortoj kaj la aliøo de novaj homoj estas nepre kondiæitaj de la konsciiøo pri tiuj æi valoroj.
4. La kongresoj kiel vojo al kresko
Internaciaj kongresoj kaj renkontiøoj estas esencaj por la asimiliøo de homoj al nia lingva komunumo: necesas unuflanke kongresi pli ofte inter ni, kaj rezervi la kunsidadon de gvidorganoj al apartaj funkciulaj kunvenoj, laý la modelo de la TEJO-seminario en Strasburgo (junio 1980), kaj aliflanke necesas fortigi la uzon de E-o kiel laborlingvo en fakaj konferencoj internaciaj, laý la modelo de la Freinet-instruistoj.
5. Ni kredas ke la unua jarcento de Esperanto pruvis la taýgecon de la lingvo por esprimi æion; meze de la 80aj jaroj, komence de la dua jarcento, ni devos ekmontri al la mondo ke ni kapablas ankaý diri ion -- ion kulture originalan kaj internacie valoran.
Internaciismo
kaj purismo (1)Aleksandro Gofen (Usono)
Tamen þajnas al mi ke nuntempe øi jam eksmodiøis, kaj ke en la viva Esperanto øi neniam estis tre grava. Eble PIV estis la kulmino de tiu tendenco; sed nun, post la morto de Kalocsay kaj Waringhien, mi æiam pli ofte vidas malakcepton de la balastismo -- ekz-e mi menciu la unuaniman malaprobon de la Suplemento al PIV (kvankam la epigonoj ja restas, kaj estas relative pli multenombraj inter la gazetistoj kaj eldonistoj ol en la publiko).
Kompreneble la bezono pri novaj vortoj æiam ekzistas, kaj æiam restos aktuala la dilemo: "Æu internaciismo aý purismo?"; iom da internaciismo estas nepre bezonata, sed la demando estas, kiom do, kaj æu necesas internacia sinonimo por nocioj trafe esprimeblaj per la bazaj rimedoj de Esperanto.
§1. La vortoj de Esperanto havas "tre larøan kaj sufiæe malprecizan signifon ... sufiæas malfermi dulingvan vortaron por konstati, kiagrade la naciaj lingvoj estas pli precizaj ol la internacia. La sola pinto signifas france pointe, bout, sommet, cime, faîte ktp".
§2. "La tro ofta uzado de vortoj formitaj per la kontraýecaj prefiksoj mal, ne aý sen. Tio æi malutilas en poezio, ne æar ili ne estas sufiæe elvokantaj, sed æar ili estas elvokantaj kontraýsence ... Tradukante poemon de Longfellow, kiu priskribas grizan vintran tagon, Grabowski skribis:
La tago malvarma, malgaja, sensuna ...
verso taýga por doni la impreson de sunplena somertago, æar tian bildon la tri mal aý sen neas ja intelekte, sed ne malaperigas el la sens-imago".
§3. la planlingvo entenu æiujn internaciajn vortojn;
§4. la vortforma¼oj kune formu koheran derivsistemon;
§5. æiuj vortforma¼oj troviøu almenaý en kelkaj naciaj lingvoj.
Kaj J. Werner konkludas [JW, p.23]:
§6. En æiu lingvo la internaciaj terminoj signifas pliriæigon de esprimebloj, tial eliminado de internaciaj vortoj el kiu ajn lingvo estas esprimo de mallarøanima lingva purismo. Krome, Esperanto estas internacia lingvo, ties esenca parto estas øuste la internaciismoj, preskaý la tuta lingvo estis kreita per elpruntoj kaj estus absurde aserti, ke tiu evolua proceso en Esperanto jam finiøis. La transprenado de vortoj el fremdaj lingvoj daýras kaj internaciigo de la faka lingvotavolo, el la antikvaj lingvoj greka kaj latina kaj ankaý el la vivantaj, estas esprimo de Eýropa kaj monda kultura komuneco, kiu faciligas peradon de informoj el unu lingvo en la ceterajn.
Krome [JW, p.30],
§7. Lastatempe oni "notas, ke la nemotivitajn terminojn ne akompanas danøero de maløusta motivado aý de erara interpreto ... Internaciaj formoj en la internacia lingvo estas memkompreneblaj. Fakuloj jam spertis, ke internaciaj terminoj estas pli stabilaj, kvankam nemotivitaj, resp. netravideblaj por la plejparto de uzantoj."
Resume, la avantaøoj de internaciaj terminoj estas ke ili [JW, p.30]
§8. proksimigas, semantike interkomunikigas terminologiajn sistemojn;
§9. estas signife pli precizaj, plejparte unusignifaj. La bazoj de grek- kaj latin-devenaj internaciaj terminoj funkcias sole kiel deriva¼oj, kiuj havas precize difinitajn signifojn. Male la bazoj de hejmaj terminoj aperas ankaý kiel nomoj signife malpli klaraj, semantike þovitaj kaj ofte eæ idiome þanøitaj,
§10. estas ofte koncizaj (bito -- duuma cifero),
§11. estas ofte produktivaj (okbito),
§12. faciligas terminan unuvortigon (bito),
§13. ebligas distancigi fakan vortaron disde la komuna lingvotavolo, kio estas postulata precipe en teoriaj fakoj,
§14. estas semantike pli stabilaj,
§15. faciligas peradon de informoj inter unuopaj lingvoj, subtenas internacian kunlaboron,
§16. internaciigo de terminaroj estas esprimo de Eýropa kaj monda internacieco.
La "latinida internacieco" (§§3-6) difinas kriterion laý kiu oni preferu la anglan kiel lingvon internacian (aý francan, aý hispanan, aý italan). La sola problemo estas la postulo de §4 pri kohero, æar oni ne povas kombini "æiujn latina¼ojn" kohere: la materialo jam dekomence estas malkohera. La ceterajn postulojn la angla jam plenumas plej proksime, øi jam delonge funkcias en tiu niæo, kaj estas enigmo, kion seræas en Esperantujo la homoj kun tiaj preferoj.
Mi jam scipovas kaj fakte uzas la anglan, tamen mia idealo estas alia: min interesas lingvo pli eleganta, logika kaj sekve pli libera ol la naciaj. Mi preferas liberan konstruemon ol parkeradon. Bedaýrinde, ne tion preferis la aýtoroj de PIV, kiuj æiel katenis kaj banaligis Esperanton por fari øin same embarasa kiel la lingvoj etnaj.
Ekzemple, evidenta vorto por nomi grupon da steloj en la æielo estas `stelaro', kaj por grupo da insuloj en oceano, `insularo', kaj por grupo da montoj sur la tero, `montaro'. Øuste tiel formitajn vortojn ni trovas, ekz-e, en la turka kaj germana; Zamenhof (kaj PV) plej ofte uzis `stelaro'n, iam `stelfiguro'n (Jesaja 13:10; markita kiel Zamenhofa en PV, tiu vorto perdis la markon pri zamenhofeco en PIV). Ambaý formoj estas bonaj: `stelaro' estas memtrudiøanta, `stelfiguro' estas mirinde trafa kaj poezia. Sed la aýtoroj de PIV estis plie profesoroj ol poetoj; bezonatajn vortojn ili seræis ne en la lingvo mem, sed en la franca; ie (kie?) ili trovis formon pli malbonan: `konstelacio', kaj øuste øin elektis kiel æefan, interalie por la uzo en la difinoj (vd `zodiako' ktp).
La vorto `konstelacio' estas je unu litero kaj je unu silabo pli longa ol `stelfiguro' (sen paroli pri `stelaro'; kontraýekzemplo por §10); øi estas nemotivita, do aparte lernenda por la rusoj, turkoj, germanoj1; øi finiøas je -acio, pri kies malbelo plendis multaj poetoj. Resume øi havas æiujn malavantaøojn -- sed øi ja estas latinida!
Por `insularo' la naturismanoj, kompreneble, preferas `arkipelago'n. Alia vorto nemotivita, sed ja greka! Kvankam malgraý la falsa aserto pri unusignifeco de la internacia¼oj (§9), øi estas dusignifa (insularo; la Egea maro).
La argumento kontraý mal- (§2) estas samtiom efekta kiom falsa. Æar por mi, samkiel por multaj esperantistoj, øi estas en evidenta konflikto kun mia reala percepto de la koncerna verso.
Fakto estas, ke mi eble tridekfoje relegis la koncernan verson, diversepoke, kaj ke neniam prezentiøis al mi impreso de sunplena somertago. Mi kunvibras kun poeto priskribanta tagon vintran, nuban, funebrecan, sen-akrecan øis plena grizo. Kaj mi min demandas, kiel ion alian eblas percepti. Mia toleremo, naskanta la hipotezon, ke eble Waringhien estas nek malhonesta kun si, nek homo sen lingvosento pri esperanto, rezultas el konscia peno: mi devas streæi miajn pensofortojn por trafi tian ideon, æar øi estas absolute kontraýnatura al mi [CP, p.77].En la lingvo samkiel en æia alia afero (stirado de aýtomobilo aý avio, danco, naøo) la homa menso "faldas" rutine ripetiøantajn aferojn, kaj operacias per ili kiel per simplaj tutoj (falda¼oj); laýbezone oni povas analizi tian falda¼on (ekz-e por instrui la rutinon al alia persono), sed normale malfaldo ne okazas; se tamen oni øin bezonas, tio ofte postulas ian specialan atentostreæon2. Tion bone ilustras la anekdoto pri naturismano kiu demandis, "kial en Esperanto oni ne povas esprimi la nocion malfeliæa per simpla vorto, kiel en la angla (aý franca, germana)?" -- evidente la ulo, tute nature, perceptis unhappy (resp. malheureux, unglücklich) kiel ion simplan, sed ial nenature rezistis al tia rutinigo en Esperanto.
Respondante al simila protesto de Faulhaber, en la reviziita eldono [KWB, p.11] Waringhien insistis pri sia stranga aserto (por mi frape malvera) kaj klarigis: "poezio estas ia tute alia speco de parolo; ... la verso dismembrigas la vortojn, reliefigante la radikojn kaj ombrumante la gramatikajn ilojn". Se tio estus vera, la francaj poetoj ne povus uzi la vortojn `malheureux' aý `infini' aý `immobile' aý `inhumain' sen pensigi pri io feliæa, limigita, moviøema kaj bonkora.
Jen estas kelkaj frazoj el la æi-supra parto de mia artikolo, en kiuj mi provis anstataýigi la mal-vortojn per simplaj radikvortoj "poeziaj":
1) La tendenco estas tre malnova.
2) La tendenco estas tre olda.
1) Sufiæas malfermi dulingvan vortaron.
2) Sufiæas aperti dulingvan vortaron.
1) Tio æi malutilas en poezio.
2) Tio æi nocas en poezio.
1) La argumento estas mirinde malforta.
2) La argumento estas mirinde febla.
Laý mia persona lingvosento la normalaj, pli hejmaj kaj klaraj estas la unuaj frazoj; la duaj atestas pri nesufiæa lingvoposedo kaj impresas barbare.
Daýrigota
Kontraýekzemple al §9, ni vidas "latinidan internacia¼on" kiu en iuj lingvoj malestas (ekz-e en la rusa), havas tute malsamajn sencojn en iuj aliaj lingvoj (ekz-e la germana kaj la franca) aý konfuzas æiujn sencojn (ekz-e la anglalingva `constellation'). Æiel ajn, `konstelacio' estas falsa amiko kiu kreas miskomprenon (kaj se mia hipotezo estas vera, la PIV-a difino estas ekzemplo pri tia miskompreno; atentindas ke en la koncerna artikolo mankas ekzemplo pri la pretendata uzo Zamenhofa).
FR Ganchina K. Dictionnaire français-russe. Moskvo, 1971 (51000 vortoj).
JW Werner J. Terminologia kurso. Rudnice nad Labem, 1986.
KWB Kalocsay K., Waringhien G., Bernard R. Parnasa gvidlibro. Pisa/Madrido, 1984 (3a eldono, reviziita kaj kompletigita de G.Waringhien).
Preskaý
du mil delegitojJarlibro 2000 / Red. Francisco L. Veuthey. -- Roterdamo: UEA, 2000. -- 310 pø.Kun eldonkvanto de 7500 ekzempleroj la Jarlibro de UEA estas la plej grandkvanta regula eldona¼o en Esperanto. Du trionojn el øiaj 310 paøoj okupas la adresaro de la Delegita Reto de UEA kun 1960 individuoj en 99 landoj. Rimarkinde plimultiøis la delegitoj kun retpoþta adreso: 744 delegitoj (38%) estas atingeblaj rete, dum en la Jarlibro 1999 ilia nombro estis 572 (29%) el 1959.
Æi-jare UEA denove havas plej multe da delegitoj en Brazilo, kvankam Brazilo havas malpli da individuaj membroj de UEA ol Germanio kaj Francio (nur individuaj membroj rajtas esti delegitoj).
Brazilo 229Entute, en la landoj de la unua deko loøas pli ol duono da delegitoj -- 1051 (53.62%). Ruslando estas en la 16a loko kun 40 diverskategoriaj delegitoj (37 antaý unu jaro). Tamen en la landoj de eksa USSR estas listigitaj sume 97 delegitoj; en la eksa Jugoslavio 68; en la eksa Æe¶oslovakio 58.
Germanio 188
Francio 146
Japanio 97
Usono 83
Italio 78
Britio 70
Finnlando 56
Nederlando 54
Hispanio 50
La plej "delegitoza" urbo plu restas la brazila urbego Rio de Janeiro. Øin sekvas 4 eýropaj (inter ili nur unu okcident-eýropa: Hamburgo) kaj 6 ekstereýropaj urboj kun almenaý 10 delegitoj.
Rio de Janeiro (Brazilo) 18Pli ol kvarono da Ruslandaj delegitoj estas registritaj en Moskvo, sed la nombro 11 inkluzivas ankaý du delegitojn el Odincovo, kaj po unu el Solneænogorsk kaj Zelenograd. (Se oni kalkulus simile situantajn lokojn, verþajne Parizo estus pinte de la listo.) Po tri delegitoj estas en Jekaterinburg kaj Sankt-Peterburgo.
Sao Paulo (Brazilo) 17
Teherano (Irano) 16
Budapeþto (Hungario) 13
Tokio (Japanio) 13
Brazilio (Brazilo) 12
Seulo (Koreio) 12
Moskvo (Ruslando) 11
Hamburgo (Germanio) 10
Karakaso (Venezuelo) 10
Zagrebo (Kroatio) 10
A.K.
Gorecka, Halina; Kor¼enkov, Aleksander. Esperanto en Ruslando: Historia skizo. -- Jekaterinburg: Sezonoj, 2000. -- 40 pø. -- (Serio Scio; Vol. 4)."Paæjo, kial æiu-tage okazas ekzakte tiom multe kiom estas tempo en la vesperaj nova¼oj?" Kiam oni estas leginta la verketon priparolatan, oni sentas rapidan preterflugon de pli ol cent jaroj da landa historio de esperanto. Fine ankaý Ruslando havas sian propran esperanto-historion broþurita.
Halina Gorecka kaj Aleksander Kor¼enkov origine por prelego kolektis informojn pri Esperanto en Ruslando. La "Historia skizo" aperis æi-jare en la Jekaterinburga eldonejo Sezonoj, kiel la kvara numero de la Serio Scio. La aýtoroj devis por la skizo, prezentita prelege jam plurfoje en Ruslando kaj eksterlande, "kribri amason da libroj kaj revuoj", kiel ili skribas antaýparole, æar "mankas bonaj studoj pri la historio". Ili ja povis utiligi valoran antaýlaboron, kiel la artikoleton en Esperanto en Perspektivo (1974) aý La Danøeran Lingvon (1988) de Ulrich Lins. Tamen la leganto øojas pri aktualigita skizo por la tuta tempo de 1887 øis la jaroj post 1991.
Pro la limigita grandeco de la skizo oni restas scivolema pri detaligo de multaj tuþitaj temoj. Antaý kelkaj semajnoj mi legis en Roterdamo ludovikit-ekzempleron de Ruslanda Esperantisto pri la skandalo de Postnikov. Tiu unua prezidanto de Ruslanda Esperanto-Ligo arestiøis pro spionado en 1911, kaj la samasocianoj havis la plej grandajn problemojn emfazi ilian distancemon de la kondamnita krimulo.
Nun Esperanto en Ruslando ebligas scii pli pri la militheroa kapitano Postnikov, partopreninta 28 batalojn en la rus-japana milito, kiel diras la koncerna el la biografietoj, kaj akuzita esti vendinta sekretojn al Japanio, Germanio kaj Aýstrio-Hungario. Postnikov estis kondamnita al okjara bagnado, estis liberigita post la februara revolucio en 1917, sed ekzekutita de la bolþevikoj en 1925. Tamen en posta eldono de la skizo estus dezirinde havi pli da informoj pri tia skandalo kaj la diskutoj inter la esperantistoj.
Sub la ironia titolo En la lando de l' venkinta proletaro Gorecka kaj Kor¼enkov pritraktas la leninan kaj stalinan periodon de Sovetio. Nur malmulte eblis superi la jam tre bonan Lins-an studon el 1988. La kondiæoj por tio, ekzemple, vastskala malfermo de þtataj arkivoj, þajne en Ruslando post 1991 estas malpli bonaj ol respektiv-tempe en Germanio. Tamen tiu parto de la skizo liveras havindan aktualigitan superrigardon pri la esperanta parto de la sovetia teroro.
Ne nur æi-teme evidentiøas kiom dezirinda estas ankaý en nur-esperanta historiografio la priskribo de la "kromaj" cirkonstancoj. Multaj esperanto-historioj suferas pro la rigardo nur al la esperantaj temoj, dum por la komprenado necesus sciigi ankaý pri la øenerala historio. Tiu neceseco validas ja precipe por la nesamlandanoj-legantoj. Pro verkado-ekonomiaj kialoj la aýtoroj ankaý en tiu æi rusia kazo rezignis pri la øeneralhistoria ampleksigo, fidante al la granda kvanto de pri-rusia kaj pri-sovetia literaturo en- kaj eksterlande. Sed estus interese sciiøi pli pri la vidpunktoj de la aýtoroj. Plej multe ili trarompis la limigon en ilia propra tempo, tiu de En la sendependa Ruslando, post 1991.
Plia, en la koncernaj kondiæoj verþajne malfacile respondebla, dezirinde estus vidi pli da fotoj. La kovrilpaøon ornamas bildo pri la unua kongreso en Ruslando (1910), pri kiu pø. 6 informas:
La malferman kunvenon de la kongreso en la granda salono de la peterburga Dumo æeestis 600 personoj. En øi Zamenhof faris sian faman paroladon pri la neceso paroli en Esperanto en æiuj esperantistaj kongresoj, ankaý en la naciaj kongresoj.Sendube bona elekto, sed kio pri la sovetiaj estroj, postmilitaj reaktivigantoj kaj postsendependeculoj? Basta. Homo povas deziri pli ol homaro povas liberi. Kaj kun la Skizo de Gorecka kaj Kor¼enkov li bone eltenos øis eventuala estonta monografio.
Ziko Marcus Sikosek
Esperanto en Ruslando estas mendebla æe nia redakcia adreso kontraý poþtmarkoj je la valoro de 15 rubloj (por ruslandanoj) aý kontraý 6 Internaciaj Respondkuponoj (por alilandanoj).
La sola branæo, kiu altiris pli da konkursa¼oj ol en la antaýa jaro, estis tiu de infanlibroj. Partoprenis ses libroj eldonitaj en 1999. Tiu nombro øojigis la juøantojn, el kiuj unu tamen domaøis la nepremiitajn librojn, æar laý li en malpli abunda jaro pli-malpli æiu el ili estus povinta gajni la premion.
Poezio. 1a premio: Mikaelo Giþpling (Israelo) pro "Neøa fantazio"; 2a kaj 3a premioj: ne aljuøitaj; Honoraj mencioj: Stefan MacGill (Hungario) pro "Letere etere", kaj Nikola Raþiæ (Nederlando) pro "Telefonvoko al postmoderno".
Prozo. 1a premio: Julia Sigmond (Rumanio) pro "Mi ne estas Mona Lisa"; 2a kaj 3a premioj: ne aljuøitaj; Honoraj mencioj: Claude Schroeder (Francio) pro "Amletero" kaj Tibor Kristály (Hungario) pro "Leon-vilaøo".
Teatra¼oj. Neniu premio aljuøita. (Partoprenis 1 verko.)
Eseo. Premio "Luigi Minnaja": Sten Johansson (Svedio) pro "Kiel legi -- æu legi -- Stellan Engholm?"; 2a premio: Nikola Raþiæ (Nederlando) pro "Digrafio: speciala kazo de rilato inter lingvo kaj skribo"; 3a premio: Sten Johansson pro "Belartaj Konkursoj de UEA 1950-1999"; Honora mencio: Carmel Mallia (Malto) pro "La vojo".
Kanto. Premio "Ahn Song-san pri Kanto": Tarcísio Lima (Brazilo) pro "Diskanto" kaj "Æi-paøa dezir'"; 2a premio: Anja Karkiainen kaj Vesa Pölkki (Finnlando; resp. tekso kaj muziko) pro "La koroj batu"; 3a premio: ne aljuøita.
Infanlibro. Premio "Infanlibro de la Jaro 1999": "La avo en la æareto" de Gudrun Pausewang, tradukita el la germana kaj eldonita de Nora Caragea (Germanio).
Vidbendo. Neniu premio aljuøita.
Por ke la populara libro estu konstante aæetebla, UEA represis senþanøe la unuan eldonon. Hejma vortaro estas do daýre havebla por la prezo de 7,50 eýroj. Per øia vendado oni apogas la agadon de Rondo Familia, kiu estas komisiono de UEA por kunligi familiojn kies hejma lingvo estas Esperanto.
GK UEA
La centjariøo de Yvonne Martinot estas omaøita per artikolo de Giorgio Silfer kaj raporto de Marie-France Conde Rey pri la øenerala Asembleo de Societo Yvonne Martinot kaj pri la aktuala stato de La Kvinpetalo.
Ljubomir Trifonæovski analizas la rezultojn de la æi-jara voædono por la Premio La Verko de la Jaro. La poemo Defio de Tino Terzi kaj la rakonto Vizito al Katerina de Armando Zecchin, kvar poemoj de Julius Balbin, artikolo de Miroslav Malovec pri Jirí Karen, recenzo de Manuel de Seabra pri Vivo kaj morto de Wiederboren karakterizas la daýran akcenton en LF al la originala esperanta literaturo. La tradukarto same trovas lokon, per recenzoj de Claus Günkel pri Faýsto, de Sabine Trenner pri Alico en Mirlando kaj de Nicolino Rossi pri Sonoj kaj kredoj el Razgrad, per artikolo de Vera Barandovska-Frank pri la nuntempa latina poetino Anna-Ilse Radke kaj per eseo de Wojciech Usakiewicz pri erotikaj tradicioj en la pola literaturo. Milena Makaveeva prezentas la kompaktan diskon Survoje de La Kompanoj, kaj la kroniko informas pri okazintaj kulturaj esperantaj eventoj. En la numero oni trovos ankaý la someran programon de KCE kaj informon pri la rezultoj de øia øenerala Asembleo.
HeKo
La organizantoj de la Kongreso mendis 100 ekzemplerojn de tiu æi numero por dumkongresa distribuo.
La øustaj solvoj estas: 1. Aprila vetero -- trompa aero (apro, liva, temo); 2. Eæ bagatelo povas servi al celo (tablo, pastro, vico, giæeto); 3. Kiu regalas per þtonoj, tiun oni dankas per bastonoj (aprilo, najtingalo, bukedo, þoseo).
Kompilis Tatjana Kulakova
La respondoj devos veni al la redakcia adreso antaý 10 okt 2000. Unu el la respondintoj ricevos librodonacon. La respondon sendu al la redakcia poþta adreso aý rete al la rubrikestro: kulakova@akb.mplik.ru. Fine de la jaro ni premios la plej aktivan respondemulon.
-- Pli potenca ol la reøo estas nur...
La princo øoje interrompis lin:
-- Mi scias, scias! Pli potenca ol la reøo estas ... la aso.
Adaptis kaj pentris Gennadij Þlepæenko
§9. Aleksandro ne volas lerni, kaj tial mi batas Aleksandron.
§10. Lakto estas pli nutra, ol vino.
§10. El æiuj siaj fratoj Antono estas la malplej saøa.
§14. Unue mi redonas al vi la monon, kiun vi pruntis al mi; due mi dankas vin por la prunto; trie mi petas vin ankaý poste prunti al mi, kiam mi bezonos monon.
§14. Kvinope ili sin ¼etis sur min, sed mi venkis æiujn kvin atakantojn.
§16. La infano ploras, æar øi volas manøi.
§16. Knabo, vi estas neøentila.
§16. Kiam oni estas riæa (aý riæaj), oni havas multajn amikojn.
§18. Mi volis lin bati, sed li forkuris de mi.
§18. Æu vi diros al mi la veron?
§18. Mi amas min mem, vi amas vin mem, li amas sin mem, kaj æiu homo amas sin mem.
§18. Oni ne forgesas facile sian unuan amon.
L.L. Zamenhof
Ada Ricchiuto Adreso: via Umbria 43, IT-74100, Taranto, Italio.
Saâd Moumen Adreso: B.P. 24, Medrissa 14250, Aløerio.
S-ino Mariana Genæeva Adreso: Gimnazio C.Cerkovski, 5180 Polski Trambeæ, Bulgario
Futbal-fano Sergei Pa¶omov
Gianfranco Giorgi Adreso: Viale Argonne 5, IT-20133 Milano, Italio.
Adreso: RU-153034, Ivanovo, ul. Smirnova, 87-16 Telefono: (0932)426433.
Al Timofej Dmitrijeviæ Þuvajev (Ruslando), kiu la 10an de julio festis la 85an naskiødat-revenon.
Al Andrej Ananjin kaj Natalija Grigorjevskaja (Ruslando), kiuj geedziøis la 24an de junio.
Al Antony kaj Belalumo Rawlinson (Britio) okaze de la naskiøo de Bianca Elizabeth la 6an de junio.
Al Irina Kirina (Ruslando), kies filino Anna naskiøis la 17an de aprilo.
LOdE
En la konkurso rajtas partopreni æiu deziranta fotemulo amatora aý profesia, sendepende de la loølando kaj lingvokono. Unu persono rajtas partopreni per maksimume kvin fotoj. La minimuma formato estas 10 x 15 cm. Fotoj povas esti koloraj aý nigra-blankaj, vertikalaj, horizontalaj kaj aliformataj.
La konkursaj fotoj devas esti senditaj unuekzemplere al la redakcia adreso de La Ondo de Esperanto RU-620077 Jekaterinburg-77, ab. ja. 67, Ruslando. La fotoj devas atingi la indikitan adreson antaý la 15a de decembro 2000.
La konkursa¼oj devas esti subskribitaj per pseýdonimo. En aparta koverto kunsendata devas esti enmetita slipo kun la pseýdonimo, aýtenta nomo kaj poþta adreso de la aýtoro. Oni povas aldoni titolon aý klarigan noton al la fotoj, sed tio ne estas deviga.
En la konkurso ne rajtas partopreni fotoj, kiuj jam estis premiitaj aý publikigitaj.
Tripersona juøkomisiono (la redaktoro de La Ondo, delegito de UES kaj fakulo pri fotoarto) aljuøos maksimume tri premiojn al la laýreatoj:
1a premio: du minimumaj ruslandaj monataj salajroj kaj abono al La Ondo de Esperanto
2a premio: unu minimuma ruslanda monata salajro kaj abono al La Ondo de Esperanto
3a premio: abono al La Ondo de Esperanto
Specialan premion (libroj en la Urala libro-servo kontraý ekvivalento de unu minimuma ruslanda salajro) ricevos la plej bona foto teme ligita kun esperanto.
Æiu premiito ricevos diplomon. Ruslandaj laýreatoj ricevos monpremiojn en ruslandaj rubloj. Alilandaj laýreatoj ricevos la monpremion per la kontosistemo de UEA en eýroj.
La organizantoj rezervas al si la rajton øis la 31a de decembro 2002 uzi la ricevitajn fotojn en papera kaj elektronika formo kaj en ekspozicioj.
Premieto asignota.
Inter la fotoverkoj, distingitaj en la dua konkurso, estis ankaý la
du subaj fotoj:
"Mia kara amiko" de Sandra Burgues Roca el Urugvajo (laýda mencio)
AÝSTRALIO: Libroservo de AEA, Esperanto-domo, 143 Lawson St., Redfern N.S.W. 2016
BELGIO: Flandra Esperanto-Ligo, Frankrijklei 140, BE-2000 Antwerpen
Rete: fel@mail.agoranet.be
BRAZILO: Brazila Esperanto-Ligo, Caixa Postal 03625, Brasilia, DF 70084-970
BRITIO: Peul Hewitt, 26 Highfield Road, North Thoresby, Grimsby,
DN36 5RT
Rete: paul@esperanto.freeserve.co.uk
BULGARIO: Ljubomir Trifonæovski, pk 26, BG-3000 Vraca
Rete: ljubcho@bitex.com
ÆE¦IO: Vladislav Hasala, A.Dvoráka 1, CZ-696 62 Stráznice
Rete: vlada_hasala@iol.cz
DANLANDO: Frederik Eriksen, Finsensgade 10, DK-4800, Nykoping
F.
Rete: frederikeriksen@post.cybercity.dk
ESTONIO: Virve Ernits, Mahla 65-1, EE-11215, Tallinn
FINNLANDO: Heta Kesälä, Kalamiehenkuja 3 D 32, FI-04300
FRANCIO: Unuiøo Franca por Esperanto, 4 bis rue de la Cerisaie, FR-75004 Paris
GERMANIO: Esperanto-Centro, Rheinstr. 9, DE-12159 Berlin
Wolfgang Schwanzer, Pfarrer-Seeger-Strasse 9, DE-55129 Mainz
Manfred Führer, Am Stadtpfad 11, DE-65760 Eschborn
HISPANIO: Juan Azcuénaga Vierna, Gen. Dávila, 127, por 7, 2 iz.,
ES-39007 Santander
Luis Serrano Pérez, Font Nova 32, ES-08202
Rete: luis_serrano@mixmail.com
HUNGARIO: Hungaria Esperanto-Asocio, pf 193, HU-1368 Budapest
IRLANDO: Joy Davies, 9 Templeogue Wood, Dublin 6W
ISRAELO: Aleksandr Mikiþev, 20/1 Hameleh-Amacja-str. IL-77484
Aþdod
Rete: mikisal@math.tau.ac.il
ITALIO: Itala Esperanto-Federacio, Via Viloresi 38, IT-20143
Milano
Viþnja Brankoviæ, Via Leghissa 6, IT-34131 Trieste
Rete: orbispictus@iol.it
JAPANIO: Japana Esperanto-Instituto, Sinzyuku-ku Waseda-mati
12-3, Tôkyô-to 162-0042
Rete: jei@mre.biglobe.ne.jp
KANADO: Kanada Esperanto-Asocio, P.O.Box 2159, Sidney, BC, Canada V8L 3S6
KATALUNIO: Kataluna Esperanto-Asocio, Apartat 290, ES-08200 Sabadell, Katalunio
KOREIO: KEA. Kang Byeon Han Shin Core B/D No 1601 Mapo-Dong 350
Mapo-ku, Seoul
Rete: keast@soback.kornet21.net
LITOVIO: Litova Esperanto-Asocio, p.k 167, LT-3000 Kaunas-C
NEDERLANDO: UEA, Nieuwe Binnenweg 176, NL-3015 BJ Rotterdam
Rete: uea@inter.nl.net
NORVEGIO: Esperantoforlaget A.S., Olaf Schous vei 18, NO-0572
Oslo
Rete: esp.oslo@sn.no
POLLANDO: Maciej Wnuk, Skrytka 105, ul. Broniewskego 77-137,
PL-01-865 Warszawa
Rete: nepo@eletkron.pl
Pola Esperanto-Asocio, p.k. 21, PL-44-101 Gliwice
Reto: staman@ka.onet.pl
PORTUGALIO: Portugala Esperanto-Asocio, Rua João Couto, 6, R/C-A, PT-1500 Lisboa
RUSLANDO: Galina Romanovna Goreckaja, RU-620077 Jekaterinburg-77,
p.k. 67
Rete: sezonoj@mail.ru
SLOVAKIO: Milan Zvara, Popradské Nab. 33, SK-058 01 Poprad
SVEDIO: SEF, Lisbet Andréasson, Södra Rörum pl 455, SE-24294 Hörby
SVISLANDO: Christoph Scheidegger, Im Schleedorn 6, CH-4224 Nenzlingen
USONO: Esperanto-Ligo por Norda Ameriko, P.O.Box 1129, El Cerrito
CA 94530
Rete: elna@esperanto-usa.org
