Ĉu kapti sukcesŝancon, ĉu pluludi?

Alvoko al la parolantoj kaj apogantoj
de la Internacia Lingvo universitatnivele kunagi

Naciaj lingvoj ekmortas, kiam ili malaperas kiel sciencolingvoj — ili degeneras al komponanto de la etna folkloro, pli precize: al la komponanto, kiu turistojn malplej allogas, estante por ili la plej malfacile komprenebla. La Internacia Lingvo neniam akirus ian “finan venkon”, se ĝi ne antaŭe konkerus la fortikaĵon scienco. Ĝi restus nura hobio.

Grava, sed tute ne jam decida paŝo trans la limojn de la Esperanto-movado al pli ĝenerala enfiltriĝo de la Zamenhofa lingvo en la universitatnivelan klerigadon estis la fondo de la Akademio Internacia de la Sciencoj (AIS) pro decido de la Sanmarina registaro surbaze de propono de la scienca konsilantaro de Eŭropa Klubo. La spertoj faritaj en la AIS-klerigejoj en Bydgoszcz, Moskvo kaj Karlovo pruvas, ke la nombro de novaj parolantoj inter scienculoj multe pli rapide kreskus, se la Akademio ne limigus sian instruadon al studadsesioj kaj al kelkaj TTT-kursoj. AIS devus memstare ebligi kompletan studadon en propra universitato aŭ almenaŭ fakultato “jure kaj mure” ekzistanta.

La baza principo estas, ebligi al laŭeble ĉiuj internacilingvaj universitatnivelaj instruistoj kaj aliaj sciencistoj, ke ili investu en la klerigadlaboron de la Akademio parton de sia libera tempo. Dua principo konsistas en la postulo de AIS, ke la finstudintoj verku siajn disertaciojn dulingve, en sia preferata pensadlingvo kaj en la Internacia Lingvo. Tria principo estas, unuavice subteni la studadon kaj akademian karieron de junaj fortoj, ne lastavice per la ebligo de eksterlanda universitatpedagogia staĝo. Ĝi okazu per partopreno en la internacilingva instruado en alia enkorpiĝejo de la Akademio.

Por realigi ĉi tiun projekton estas bezonataj en diversaj urboj krom kurssalonoj ankaŭ po unu “akademidomo” — minimume por loĝigi la migrantajn docentojn kaj staĝantojn; sed loĝĉambroj estos bezonataj ankaŭ por eksterurbaj studentoj.

La projekto tute ne estas utopia. La Lucian-Blaga-Universitato Sibiu-Hermannstadt (Rumanio) jam starigis kune kun AIS du komunajn katedrojn kaj ebenigis la vojon al du pliaj tiaj “internaciaj katedroj”. Estas interkonsentite ke, ekde kiam la tria komuna katedro estos komencinta sian laboron, ĉi tiuj katedroj fariĝu la komenco de aparta fakultato kun speciala statuto. Ankaŭ partnero de AIS en Slovakio, nome la pedagogia fakultato de la Filozofo-Konstantin-Universitato Nitra, komencis starigi unuajn komunajn katedrojn kun AIS.

Paralele al la universitata laboro jam komenciĝis la pritrakto de diversaj ofertitaj ebloj, finkonstrui akademidomojn en Sibiu kaj Komarno (Slovakio, ĉe la Hungaria landlimo). La necesa investo por unu apartamento kalkuliĝas (laŭ grandeco) je 10.000 ĝis 30.000 eŭroj. Pagante tiom eblas akiri la ekskluzivan kaj heredigeblan uzadrajton. Alternative oni povas per malpli granda investo akiri kiel komanditanto i.a. la rajton al ĉiujare tempe limigita, senpaga uzado de komunaj apartamentoj en la diversaj akademidomoj.

Mi alvokas ĉiujn finstudintojn, disponigi iom da tempo por la instruado, por la verkado de instrumaterialoj aŭ por aliaj necesaj laboroj por funkciigi la planitajn fakultatojn kaj universitaton.

Kaj mi alvokas ĉiujn aliajn parolantojn de nia Internacia Lingvo, interesiĝi pri la rolo de kunposendanto de niaj estontaj akademidomoj, sen kiuj la universitateca laboro restus tro grandparte virtuala. Neniu perdos monon aŭ rolos kiel nura mecenato — ĉiu gajnos je vivkvalito en kunrealigebla, egalrajte frateca etoso de kultura diverseco, riĉeco kaj libereco.

OProf. Dr. sc. cyb. habil.
Helmar G. Frank
prezidanto de AIS

La alvoko de profesoro Frank estas koncizigita de Reinhard Fössmeier, la informofico de AIS.

La Ondo de Esperanto. 2002. № 3 (89)