Mi estis interesata de la rekta metodo de kiam mi eklernis la anglan kaj Esperanton (tio okazis proksimume je la sama tempo). Atestinte kelkajn “rektajn” ludkursojn, mi konvinkiĝis je multe pli granda efikeco de la tiel nomata gramatika metodo. Nur ĝi, kredis mi, povas doni klaran kaj tutan imagon pri strukturo de la lingvo. Krome, ĝi funkciis tre bone por mi, kaj evidente ne ekzistas pli taŭga metodo por instrui la lingvon al internacia kursanaro.
Mi sukcesis konatiĝi kun kelkaj tiaj metodoj, sed la zagreba iel restis inter ankoraŭ ne malkovritaj de mi. Do aŭdinte pri la venonta apero de la “zagreba” lernolibro en la rusa, mi decidis ke nun estas ĝusta tempo por finfine konatiĝi kun la metodo. Tion mi faris per la kroata eldono. Ĝi estas jam la naŭa prilaborita eldono, kaj ĉi tio signifas sumon de multaj spertoj de ĝiaj pluraj aŭtoroj, lingvosciencistoj, instruistoj kaj lernantoj mem.
Krom en la kroata, la libro estis trifoje eldonita en la germana kaj slovena; dufoje en la itala, kataluna kaj franca; kaj unufoje en la angla, hispana, portugala, japana, korea, finna, bulgara, malta, kirunda, baska, makedona, nederlanda kaj hungara lingvoj.
Espereble la rusa eldono konsideros laŭdojn kaj kritikojn ricevitajn de alilingvaj eldonoj kaj sukcesos bazi sin sur rezultoj de la plej lastaj eksperimentaj lingvokursoj, psikologiaj esploroj, kaj la plej novaj metodoj de instruado.
Mi ĝoje rimarkis ke la libro taŭgas kaj por memstara, kaj por koresponda, kaj por ĉeesta kursa studado. Supre mi jam rimarkigis ke la studantoj povas esti malsamlingvanoj — je ĉi tiu kazo instruisto provizu ĉiun lernanton per la vortlistoj kaj eksplikoj de gramatikaĵoj en lingvo, parolata de ŝi aŭ li. Cetere, mi ne havis iujn ajn precipajn malfacilaĵojn konatiĝante kun la recenzata libro en la kroata — ja la radikoj de ĉi tiu kaj mia denaska lingvo (la rusa) estas la samaj.
Surbaze de la vortprovizo en la libro oni povas ekzerci bazan parolkapablon, kiun plua lernado povos nur perfektigi kaj stilriĉigi, donante lertecon en pli komplikaj frazstrukturoj. Studinte ĝin, la lernanto povas provi akiri ateston pri la baza A-grada kono — la vortprovizo kaj gramatikamplekso de la libro estas tute sufiĉaj por tiu nivelo.
Ĉiu ĉapitro de la libro komenciĝas per la prezento de novaj vortoj (poste ili ĉiuj aperas en la suplementa vortaro). Ĉapitro enhavas ĉiam plu komplikiĝantajn tekstojn, bone ilustritajn, mi devas diri, gramatikajn eksplikojn (de la alfabeto kaj elparolo ĝis pli komplikaj aferoj), kaj finiĝas per ekzercoj (en kiuj lernanto traduku, respondu kaj kompletigu la frazojn).
La tekstoj estas sufiĉe facilaj por komencantoj, sufiĉe amuzaj por ne tediĝi, kaj bazitaj sur ordinarvivaj situacioj konataj en ĉiuj modernaj industriaj socioj (oni tamen konsideru drastan adaptadon de la tekstoj, aŭ verkadon de tute novaj por, ekzemple, iu afriklanda eldono). La tekstoj estas ne nur simplaj frazaroj (ekzemple, “Marko estas mia amiko. Li estas lernanto kaj sportisto” ktp.), sed fine de la libro inter ili aperas ankaŭ partetoj de la veraj beletraĵoj — ĉu vi ŝatus elprenaĵojn el la romano de J. F. Cooper aŭ Claude Piron en via lernolibro?
La ĉapitrojn suplementas kantoj (kantindaj post kelkaj speciale indikitaj lecionoj), tabelo de korelativoj, skemo de participoj (tre oportuna por ekhavi bonan imagon pri kio ili efektive temas) kaj multaj listoj de: gravaj esprimoj, la nombroj, jarsezonoj, tagoj de la semajno, monatoj, koloroj, mono, afiksoj, konjunkcioj kaj subjunkcioj, korelativoj kaj…
Ho Dio, mi ŝatus havi ĉi tiun lernolibron kiam mi estis studanta Esperanton! Tre valora parto por neofito nomiĝas “Kiel daŭrigi?”, kaj en ĝi oni rakontas pri manieroj plustudi la lingvon, eblecon trovi kaj mendi librojn, muzikon kaj filmojn en Esperanto, ekaboni iun periodaĵon kaj aŭskulti Esperanto-radion, vojaĝi per Pasporta Servo, kontakti lokan klubon aŭ nacian asocion… Estas pluraj adresoj de E-societoj, kluboj kaj aliaj amikaroj. En Kroatio, tute nature, — do ĉi tiu parto bezonos plenan readapton por ĉiu aparta nacia eldono.
Kiel deserto la kursfininton atendas artikoloj (en nacia lingvo) pri Esperanto kaj esperantistoj, antaŭaj projektoj de la tutmondaj helplingvoj, historio kaj evoluo de Esperanto, valoro de nacie kaj kulture neŭtrala lingvo en la nuna mondo, kaj bondeziroj de eminentaj kroataj esperantistoj. Mi kun intereso atendas kies artikoloj kaj nomoj aperos en la respektiva parto de la rusa eldono…
Miaj impresoj pri la lernolibro estas nur pozitivaj. Mi rekomendus ĝin al ĉiu interesato de Esperanto, firme decidinta lerni la lingvon. Kaj sciu… mi envias lin/ŝin, ĉar tiaj lerniloj donas ne nur sciojn, sed ankaŭ ĝojon! Sukceson al la eldonejo Sezonoj, pretiganta la lernolibron por la rusa eldono, kaj mi deziras ke ili konservu ĝian spiriton, kiu stimulas pluan studadon kaj aliĝon al la mondo de la Esperanto-kulturo.
Oleg Izjumenko (Ruslando)
La Ondo de Esperanto. 2002. №8–9 (94–95)