Manlibro praktika kaj utila

Vikipedio: Praktika manlibro / Red. Yves Nevelsteen. — 2a eld. — Partizánske: Espero, 2007. — 39 pĝ., il. — 1000 ekz.

La aŭtoroj de la manlibro celas allogi esperantistojn kunlabori en la libera reta enciklopedio, Vikipedio. Tiu celo estas inda, interalie ĉar Vikipedio nun havas signifan influon al “retanoj”, do la esperantlingva parto povas esti unu el iloj por disvastigi la internacian lingvon kaj montri ĝian realan uzon. Sed ankaŭ grave estas konatigi esperantistojn kun libereca koncepto al kiu apartenas licencoj GPL, LGPL, GFDL (laŭ tiu permesilo estas disponigita la manlibro), Creative Commons k.a., kun vikio kaj enkonduki al komuna kunlaboro.

Laŭ la manlibro mem, «Vikipedio ne estas enciklopedio kiel oni komprenas tiun vorton tradicie… Vikipedio ne estas “stato”, ĝi estas “procezo”. Procezo de kunlaboro de … homoj». Unu enciklopediisto kaj akademiano (aŭ dek) ne estas vera(j) vikipediisto(j) — ĉar por krei vere altkvalitan artikolon ofte necesas multfoja redaktado por korekti erarojn, mistajpojn kaj aktualigi la informon. Do ĉiu esperantisto povas kontribui al la reta enciklopedio.

Bazajn agojn en Vikipedio eblas ĉerpi el la manlibro — kiel oni povas redakti artikolon, krei novan, aldoni ŝablonon, bildon aŭ foton, aldoni kategorion ktp. En la manlibro oni povas trovi multege da ilustraĵoj klarigantaj, paŝon post paŝo, la proceson. Ankaŭ estas facile troveblaj multaj uzindaj konsiloj, kiuj faciligas konatiĝon kun Vikipedio. Tamen estas sufiĉe grave, ke Wikimedia fonduso ankaŭ subtenas kromajn projektojn: Vikivortaro, Vikilibroj (biblioteko de senpagaj lernolibroj), Vikiversitato (liberaj studiloj kaj aktivaĵoj), Vikicitaro, Vikifontoj (senkostaj fontaj dokumentoj), Vikispecioj, Vikinovaĵoj kaj aliaj.

Kun ĉ. 88 mil artikoloj la Esperanta Vikipedio estas en la 17a loko en la laŭlingva statistiko pri la nombro da artikoloj:
 
1. Angla
2.003.106
2. Germana
636.891
3. Franca
555.620
4. Pola
423.525
5. Japana
411.607
15. Volapuko
111.926
16. Turka
91.161
17. Esperanto
88.617
18. Slovaka
81.044

Aleksej Korĵenkov (Ruslando)

Kial Volapuko “superis” Esperanton?

Yves Nevelsteen, la redaktoro de la recenzita broŝuro, afable konsentis respondi pri la kazo “Volapuko”, menciita de nia recenzanto.

LOdE: Kial la libera ret-enciklopedio en Volapuko tiel rapide progresis?

YN: La Volapuka Vikipedio antaŭ nelonge subite kreskis de 797 al preskaŭ 112000 artikoloj, larĝe superante Esperanton kaj aliajn pintajn lingvojn. Per roboto, eta komputila programo, Sergio Meira aŭtomate tradukis centmilon da geografiaj artikoloj de la anglalingva Vikipedio. La artikoloj ŝajnas bonege verkitaj, kun amaseto da informoj, mapoj kaj kun aldono de kategorioj.

LOdE: Ĉu ankaŭ esperantistoj uzu ĉi tiun manieron?

YN: Esperantistoj jam sukcese per roboto amaskreis ekzemple 8000 artikolojn pri italaj urboj en februaro 2006. En la vikipedia diskutejo multaj homoj kontraŭis tion. Ekestis problemo pri la samnomeco de municipoj kaj ordinaraj Esperanto-vortoj; tia unufoja amaskreado ĉiam kaŭzas multe da kontrollaboro de la kontribuantoj. Laŭ multaj vikipediistoj absolute ne indas havi informojn en enciklopedio "pri ĉiuj etaj vilaĝetoj".

Mi persone opinias ke necesas nepre koncentriĝi je la kvalito de artikoloj kaj je artikoloj kiuj iel rilatas al Esperanto: pri la historio de Esperanto (ekzemple http://eo.wikipedia.org/wiki/Historio_de_UEA), pri aŭtoroj kies verkoj estas tradukitaj al Esperanto (ekzemple http://eo.wikipedia.org/wiki/Tolkien) kaj pri urboj kiuj ludas gravan rolon por esperantistoj (ekzemple http://eo.wikipedia.org/wiki/Bialystok)

Pliajn detalojn pri la kazo de Volapuko oni povas trovi en jena paĝo.

Ekzemplo de aŭtomate kreita artikolo pri vilaĝo.

Yves Nevelsteen (Belgio)

La Ondo de Esperanto. 2007. №10 (156)


Recenzoj | Hejmo